Oosterschelde zomerserie deel 1: Zwangere mannen!
Het zijn rare beesten, die zeepaardjes. Ze kunnen heel slecht zwemmen, hebben geen tanden of maag en zijn ook eens monogaam. Maar het vreemdst is nog hun manier van voortplanting. Niet de vrouwen, maar de mannen worden zwanger! In de Oosterschelde komen kortsnuitzeepaardjes voor. Deze vissen, ze behoren tot de zeenaaldachtigen, leven vooral in veel zuidelijker gelegen wateren. De zachte winters maakt ook ons land geschikt, al blijft een kortsnuitzeepaardje bepaald niet alledaags.
Grijpstaart
De diertjes zijn maximaal 15 centimeter lang, hebben een lange grijpstaart die kan worden opgerold en stekels in plaats van schubben. Rechtop zwemmend (ook al uitzonderlijk voor een vis) stuwen ze zich voort met hun rugvin en sturen met de buikvinnen. Echt gesmeerd gaat dit niet waardoor deze vis slecht kan zwemmen.
Boswachter Paul Begijn van Natuurmonumenten: ‘Van jagen op prooien is dan ook geen sprake. Zich vasthoudend aan een stukje wier, wacht het kortsnuitzeepaardje totdat kleine kreeftachtigen of vissenlarven voorbij zweven en zuigt deze op. De vorm van zijn snuit, die paardenkop, is daarbij heel functioneel zo ontdekten onderzoekers.’ Door de vorm beweegt het water bijna niet als hij zich naar zijn prooi richt. Die heeft daardoor niks in de gaten om vervolgens wél pardoes opgegeten te worden.
Kortsnuitzeepaardjes worden regelmatig waargenomen in de Oosterschelde. Foto Marion Haarsma
Broedbuidel
Bijzondere trekjes, maar het kortsnuitje blinkt qua extreemheid toch vooral uit door zijn voortplanting. Zwangere mannen! Die mannetjes hebben een broedbuidel. Na een echte paringsdans, compleet met van kleur verschieten, legt het vrouwtje eitjes in die buidel. Hij spreidt er vervolgens zijn zaad over uit zodat de eitjes worden bevrucht. Na een poosje komen de eitjes uit. De man blijft ‘zorgzaam’ want houdt de larven in de buidel totdat deze groot genoeg zijn om ‘op eigen benen’ te staan.
Duik in de onderwaterwereld bij de Deltawagen
Mannen die zwanger worden, als vis toch beroerd kunnen zwemmen en jagen door lui te wachten; merkwaardige wezens daar in die Oosterschelde. Meer weten over het bijzondere leven hier? Kom langs de Deltawagen van Natuurmonumenten bij de Plompe Toren. Luister naar verhalen van de Deltawachters, kijk door een telescoop, haal je onderwaterbrevet of speel Onderwatermemory XL!
Oosterschelde-zomerserie ‘Bijzonder beschermd’
De Oosterschelde is het grootste en meest waterrijke nationale park van Nederland en wereldberoemd. Voor tienduizenden vogels op trek is deze zeearm onmisbaar. Ze eten er hun buikje vol op de voedselrijke zandplaten. De onderwaterwereld is al even rijk met schelpdieren, krabben, kreeften en vissen in alle soorten en maten. Zelfs haaien, sepia’s, zeepaardjes en bruinvissen vinden in de Oosterschelde een goed leefgebied. Volop natuur in dit nationaal park. Natuur die goed beschermd moet worden, want ze staat onder druk. Natuurmonumenten zet zich in voor versterking van de natuur in en rond de Oosterschelde. Vooral de onderwaternatuur verdient betere bescherming. Dat doen we graag. En niet alleen voor de natuur zelf; ook voor jou. Met wandel- en fietsroutes, kijkhutten, activiteiten en de Deltawagen biedt Natuurmonumenten de mogelijkheid om ervan te genieten. Kom kijken, ervaar de rijkdom van de Oosterschelde. Je bent welkom!
Onbekend maakt onbemind. Vandaar zes portretten van slimme en grappige onderwater-wezens in onze zomerserie. Of kom langs de deltawagen: van 3 juni t/m 15 september dagelijks te bezoeken tussen 10.00 en 17.00 uur. Locatie: Plompe Toren, Burghsluis
In de volgende zomerserie: de dodemansduim.
Tekst: Monica Wesseling
