Plan Tureluur vervult dagelijks ‘hotelfunctie’ voor duizenden vogels
Dagelijks maken duizenden kustvogels gebruik van de voedselrijke zandplaten in de Oosterschelde om uit te rusten tijdens hun verre reis of voor hun dagelijkse kost.
De Galgeplaat en Slikken van den Dortsman, die in het najaar van 2026 en 2027 opgehoogd worden, vormen onmisbare schakels. Zodra het weer vloed wordt in de Oosterschelde en de voedselrijke slikken onder water verdwijnen, vliegt een groot deel van de vogels naar de ‘binnenlandse’ natuur van Plan Tureluur.
Dit natuurontwikkelingsgebied is tussen 1991 en 2015 aangelegd en omvat in totaal 44 deelgebieden rond de hele Oosterschelde. Bedoeld ter compensatie van de verloren natuur in de Oosterschelde als gevolg van de aanleg van de Deltawerken en het versterken van de dijken.
De grootste aaneenschakeling van natte robuuste natuur is aan de Zuidkust van Schouwen te vinden, met een oppervlakte van 1300 ha. Daarvan is 700 ha in beheer bij Natuurmonumenten en 600 ha bij Staatsbosbeheer. Het gebied strekt zich uit tussen grofweg Bruinisse en Westerschouwen.
De Zuidkust van Schouwen vanuit de lucht, met onder in beeld deelgebied Pikgat.
Symbool natuurbescherming
De natuurgebieden van Plan Tureluur zijn gericht op kust en weidevogels. Soorten als de grutto, dwergstern, visdief, kluut en tureluur broeden er. De tureluur, een beschermde weidevogel, staat symbool voor het natuurontwikkelingsgebied en broedt er sinds de aanleg met honderden broedparen.
Maar het gebied heeft ook een belangrijke functie voor overtijende vogels. Zodra het hoogwater wordt, zoeken vogels als de wulp, kanoetstrandloper en rosse grutto hier hun toevlucht. Ze zoeken daarbij natuurgebieden op die zo dicht mogelijk bij de Oosterschelde liggen om zo min mogelijk energie te verspillen. Een deel zoekt het nog wat dichterbij, en slaat de vleugels neer aan de zeedijk op een van de afgesloten dijktrajecten.
Van hotel tot wegrestaurant
En alsof ze hun klok erop gelijk zetten, vliegen ze bij afgaand tij zo snel mogelijk terug naar de eerste drooggevallen plaatranden in de Oosterschelde. Waar Plan Tureluur voor veel vogels dus hun hotel is, vormen de voedselrijke zandplaten en slikken het wegrestaurant.
