Nieuw leven voor jeneverbes Grote Veld
Boswachters van Natuurmonumenten zien in het Grote Veld (GLD) dat jeneverbessen zich verjongen. En dat is bijzonder, omdat de boom dat jarenlang niet deed en daardoor vrij zeldzaam is geworden in Nederland. Door het weghalen van concurrerende bomen en struiken, kleinschalig plaggen en het strooien van kalk zijn de optimale omstandigheden gecreëerd voor een nieuwe generatie jeneverbessen.
Oerhollandse naaldboom
Jeneverbessen zijn één van de weinige naaldbomen die van nature in Nederland thuishoren. Dus inheems zijn, zoals wij boswachters dat noemen. Je vindt ze vooral in heide- en stuifzandgebieden op de zandgronden. Aan zijn vorm is te zien dat de boom familie is van de conifeer, maar het verschil is dat de jeneverbes puntige naalden heeft en bessen draagt.
Huis voor vogels en zoogdieren
In het Grote Veld en op landgoed Velhorst staan zeer fraaie exemplaren. Hoe oud ze precies zijn, weten wij zelfs niet. een jeneverbes kan wel 800 jaar worden. Ze groeien langzaam en naarmate ze hoger worden, kunnen ze onder invloed van wind en sneeuw buigen en inscheuren. De takken blijven doorgroeien en zo ontstaan de brede jeneverbesstruwelen. Die weer een perfecte nest- en schuilgelegenheid voor vogels en kleine zoogdieren zijn.
Smakelijke bessen
De opvallende blauwe bessen vallen in de smaak bij vogels. Zij zorgen er ook voor dat jonge jeneverbessen op andere plekken in het natuurgebied kunnen kiemen. Als de bessen door het spijsverteringskanaal van de vogel zijn geweest, hebben ze namelijk meer kiemkracht. Vroeger werden de bessen gebruikt als smaakmaker in jenever. Dat de boom hieraan zijn naam ontleent is trouwens maar één van de theorieën.
Kenmerkend voor Kienveen: karakteristieke jeneverbes te midden van zeldzame planten
Handen uit de mouwen
Een mooi voorbeeld waar de jeneverbes het goed doet en zich verjongt is deelgebied Bronsbergen van het Grote Veld. In het midden ervan staat een karakteristiek exemplaar. Gebiedsboswachter Bart Jansen vertelt:
"Samen met het bedrijf Monteverde en mensen die meedoen aan een re-integratieproject van de gemeente Bronckhorst, hebben we dit stuk heide vrijgemaakt van opslag. Dus spontaan opgekomen bomen, die concurreren met de jeneverbes, halen we weg. De schaapskudde van de Belhamel zorgt ervoor dat ook de ongewenste grassen tussen de heide weggevreten worden en de heide vitaal blijft. Op bepaalde stukken strooiden we kalk om de effecten van een teveel aan stikstof tegen te gaan en de bodemkwaliteit te verbeteren. En jawel, juist daar staan de jonge jeneverbessen!"
Zelf jeneverbessen zien
Loop je de heideroute door het Grote Veld dan kom je de opvallende verschijning ongetwijfeld tegen. In het aangrenzende Kienveen en Landgoed Velhorst staan ook enkele fantastische exemplaren. Het deelgebied Bronsbergen is niet toegankelijk, maar is vanaf de MTB-route wel te zien. Wandelaars met honden vragen wij hun hond aan de lijn te houden. Neem ook je afval mee terug. Dank u wel.
Tip: Natuurmonumenten organiseert samen met Schaapskudde de Belhamel een Lammetjesdag op 26 maart in het Grote Veld. Er zijn nog enkele plekken vrij. Boek snel je ticket>>
