Ga direct naar inhoud
Nieuws

Wat je wil weten over de zorg voor de mysterieuze heide

19 september 2023 | Jantine Wesselink

Het gebied tussen Lochem en Zutphen is een historisch heidelandschap met hoge natuurwaarden. Vroeger uitgestrekte heidevelden, nu een afwisseling van heide, natuurlijke graslanden en bossen. Een mysterieus landschap. Elk seizoen anders. Natuurmonumenten zorgt voor de natuur in de gebieden Velhorst, Grote Veld, ’t Waliën en Het Enzerinck. Wat er komt kijken bij de zorg voor die natuur, met name de heide lees je hier.

Schaapskudde de Belhamel Grote Veld zomer 2023

Aan het werk voor gezond heidegebied voor bijzondere soorten

Het beheer van heide is intensief. De heide heeft last van droogte en een teveel aan stikstof. Zonder beheer groeit de heide dicht waardoor de bijzondere plant- en diersoorten zouden verdwijnen. Dit jaar gaat Natuurmonumenten aan het werk op de heide en in enkele bosgedeelten van het Grote Veld.

De werkzaamheden op de heide van het Grote Veld hebben tot doel om de heideverbinding van de schaapskooi naar de centrale heide breder te maken. We halen spontaan opgekomen berken en dennen weg. Ook maken wij op sommige plekken het bos wat opener, waardoor de heide weer kan groeien. Kenmerkende heidesoorten als heideblauwtje, nachtzwaluw en blauwvleugelsprinkhaan hebben hier baat bij.

Nachtzwaluw

Nachtzwaluw, indicator van een gezond heidelandschap

Naast het verwijderen van kleine bomen bestaat ons heidebeheer uit kleinschalig plagwerk, aanleg van tijdelijke natuurakkers en schapenbegrazing. De grazende schapen zorgen ervoor dat de heide open blijft en zaden zich verspreiden. Gras en opkomende bomen krijgen zo minder kans. Daarnaast trappen de schapen de moslaag open. In het open zand kunnen allerlei bloemen kiemen en warmen reptielen zich op.

In het verleden lagen er op en rond de heide kleine akkertjes. We gaan twee akkers weer terugbrengen. Deze kruiden- en bloemrijke akkers zijn een belangrijke nectarbron voor vlinders en bijen. Eerst komt er graan te staan en later boekweit. De opbrengst wordt niet geoogst maar komt ten goede aan de natuur. Na enkele jaren akkeren ontstaat er een bodem die ideaal is voor het kiemen van heide en kruiden. 

Zandbij

Zandbij, profiteert van open zand

Stippen op de bomen

We gaan ook op een drietal plekken in het bos van het Grote Veld aan de slag. Rond het heideterrein vinden de meeste werkzaamheden plaats. En vlak bij Lochem in het bos achter Monuta Kamperman, tussen de Gageldijk en de Tusselersveenweg. De bosgedeelten worden uitgedund om de eiken meer ruimte te geven.

De bomen zijn al geblest, oftewel voorzien van een stip. Een rode stip betekent dat de boom weggaat om de toekomstbomen meer ruimte te geven. Het doel is om een groter aandeel loofhout op de lange termijn te krijgen. De oude karakteristieke grove dennen in de bospercelen sparen we ook. Dit najaar voeren we deze boswerkzaamheden uit.

We werken volgens ons bosbeleid en FSC richtlijnen en beperken de overlast tijdens de werkzaamheden tot een minimum. Het kan echter voorkomen dat sommige paden tijdelijk worden afgesloten of minder toegankelijk zijn.

Zelf genieten van heide

Wil jij ook genieten van heide in onze natuurgebieden. Kies één van onze wandelroutes. Bijvoorbeeld de heideroute op het Grote Veld van 5,6 kilometer. Wie weet heb je geluk en kom je de schaapskudde van De Belhamel met herder en honden tegen. Dat is en blijft altijd een bijzondere ervaring.

Heide Grote Vel met jeneverbes

Jeneverbes tussen de bloeiende heide

2023 Jantine Wesselink
Jantine Wesselink