Geuldal

De Geul vormt de levensader van dit typisch Zuid-Limburgse natuurgebied. Via de rivier en talrijke zijbeekjes verplaatsen dieren zich naar andere leefgebieden en worden zaden verspreid. De Geul vervult een hoofdrol in het voortbestaan van veel planten en dieren. Bij de rivier zelf bruist het ook van het leven. Langs de kant groeien waterplanten, de oeverwanden bieden ideale nestgelegenheid voor ijsvogels en op steeds meer plekken zie je beversporen. Je vindt er zelfs kleine strandjes; droogvallende grindbanken waar het aangenaam pauzeren is.

Zinkflora in het Geuldal

Bijzonder aan het Geuldal is de zogeheten zinkflora. Stroomopwaarts, in België, werd vroeger lood en zink gewonnen. Tijdens de winterse overstromingen van de Geul werd lood en zink aangevoerd dat vervolgens in de bodem zakte. Het zijn plekken waar nu het zeldzame zinkviooltje bloeit, net als andere planten die het zinkgehalte in de bodem goed kunnen verdragen, zoals zinkboerenkers. Uniek in Nederland. Elders bestaat de bodem weer uit löss of komt er kalkrijke grond aan de oppervlakte. De afwisseling in bodemgesteldheid en natte en droge delen zorgt voor een weldaad aan plantensoorten. Het geeft het van het vroege voorjaar tot late najaar door kleur aan je wandeling.

Bevers in de Geul

Bevers hebben de Geul vanaf circa 2010 herontdekt. Ze knagen aan de bomen langs de oever en graven er hun holen met ingangen vlak onder het wateroppervlak. Op sommige plekken kun je een beverdam zien, waardoor het water wordt opgehouden. Hiervan profiteren weer plantensoorten die van langzaam stromend water houden.

Vakwerkhuizen in het Geuldal

Ook de mens profiteert al eeuwen van de rijkdom van het Geuldal. De rivier voerde eeuwenlang voedselrijke löss aan voor akkers en graslanden. Met diezelfde leem, mest van dieren, hout uit de bossen en mergel uit lokale mergelgroeves werden prachtige vakwerkhuizen gebouwd. Die zie je al wandelend door het Geuldal nog volop.

Volmolen

De Geul zelf dreef watermolens aan voor het malen van graan of het ‘vollen’ van wol (vervilten om de wol steviger te maken en minder vatbaar voor krimp), zoals de Volmolen bij Epen. Natuurmonumenten verwierf de molen in 1977 dankzij ‘actie Geuldal’, een campagne die samen met het Limburgs Landschap werd gevoerd om het gebied te beschermen en de molen te kunnen herstellen. Vrijwillige molenaars houden de Volmolen vandaag de dag draaiende.

Geuldal ontdekken

In het Geuldal kun je heerlijk wandelen, fietsen, mountainbiken en zelfs paardrijden. Natuurmonumenten heeft er verschillende wandelroutes uitgezet.