Ga direct naar inhoud
Nieuws

Defensie spaart aantal natuurgebieden als oefenterrein maar zorgen blijven

13 november 2024 | Roos Kooiman

Defensie zoekt naar nieuwe locaties voor de uitbreiding van haar oefenterreinen. Gelukkig is voor een aantal natuurgebieden aangegeven dat die niet verder worden onderzocht. Dat geldt voor het Zwanenwater, de Duinen van Goeree, Voornes Duin en Loenense Bossen. Logisch ook want in kwetsbare natuur horen geen militaire oefeningen. Maar Natuurmonumenten houdt grote zorgen. Zo blijft natuurgebied Terletse Heide in Nationaal Park Veluwezoom nog in aanmerking komen voor oefeningen met explosieven. En over laagvliegoefeningen zijn nog helemaal geen uitspraken gedaan. Dit blijkt uit informatie die het ministerie van Defensie gisteravond openbaar heeft gemaakt.

Edelhert Terletse Heide

In een kwetsbaar en Europees beschermd natuurgebied als Terletse Heide passen geen oefeningen met explosieven. De heide is uniek en onvervangbaar. Het is onderdeel van het oudste Nationaal Park van Nederland; Veluwezoom, en grotendeels in eigendom van Natuurmonumenten. Al veertig jaar kan de natuur hier zijn gang gaan. De Terletse Heide is leefgebied voor dassen, reeën, edelherten en vogels zoals nachtzwaluw, raaf en roodborsttapuit. Ook leven er zes van de zeven soorten reptielen die in Nederland voorkomen zoals de zandhagedis en adder. Daarnaast is het een geliefd gebied voor mensen om van de natuur, rust en ruimte te genieten. Jeroen de Koe, directeur Natuur bij Natuurmonumenten: “Defensie geeft aan dat voor de overgebleven gebieden verder onderzoek nodig is. Wij zijn ervan overtuigd dat onderzoek naar de Terletse Heide zal laten zien dat ook dit gebied geen kans maakt om als potentieel defensieterrein te worden aangewezen”.

Verstoring van vogels door laagvliegen

Zorgen blijven er ook over gebieden die nog in aanmerking komen voor laagvliegoefeningen, zoals de hele Zuidwestelijke Delta en een deel van de Waddenzee. Zo zijn de deltawateren Oosterschelde, Westerschelde, Grevelingen en Haringvliet zijn op wereldniveau van essentieel belang voor miljoenen watervogels en steltlopers zoals rosse grutto, zilverplevier, scholekster en wulp. Die zijn afhankelijk van dit stukje Nederland. Dit geldt ook voor de Waddenzee. Ze gebruiken het gebied om te broeden, te overwinteren en om te rusten en op te vetten tijdens de vogeltrek. Nederland is daarom internationaal verantwoordelijk voor bescherming van deze vogels. Geluidoverlast door laagvliegen levert ernstige verstoring van vogels op, en dat terwijl de aantallen van deze vogels al jarenlang alleen maar afnemen. Dit kan er niet ook nog bij. 

Natuur verdient ruimte en bescherming 

Daarnaast is er nog meer onduidelijkheid over de plannen van Defensie en blijven de zorgen. Bijvoorbeeld over het uitbreiden van militaire vliegvelden Eelde, de heropening vliegbasis De Peel of de bouw en gebruik van militaire oefendorpen in Weerterheide. In Nederland is weinig natuur en de natuur die er is staat ernstig onder druk. Bescherming ervan is daarom noodzakelijk. Natuurmonumenten heeft begrip voor het belang van militaire oefeningen en zou willen dat onze natuur er zo aan toe was dat ze dat stootje wel kan hebben. Maar door stikstof, vervuiling, verdroging, versnippering en verstoring holt de biodiversiteit achteruit. Extra activiteiten die schade doen aan natuur zijn daarom onwenselijk. Want de natuur is de basis van ons bestaan en verdient daarom ruimte en bescherming. Jeroen de Koe: “De natuur kan extra belasting simpelweg niet aan. We hebben het hier over de topnatuur van Nederland, het is ondenkbaar dat we die opofferen. Die natuur is de afgelopen 120 jaar met inzet van onze achterban van bijna een miljoen mensen beschermd. Dat kunnen we niet zomaar opgeven”.

Tijdens het verdere onderzoek blijft Natuurmonumenten in gesprek met Defensie om haar kennis te delen en zorgen kenbaar te maken zodat bij het vormgeven van nieuwe oefenterreinen keuzes gemaakt worden die de natuur in Nederland maximaal beschermt. 

Lees ons eerdere nieuwsbericht met onze zorgen om de plannen voor oefenterreinen van Defensie in de natuur.

Rooi Kooiman
Roos Kooiman

Persvoorlichter