Ga direct naar inhoud
Nieuws

Bescherm het Naardermeer en open landschap tegen hoogspanningsmasten

25 november 2024 | Roos Kooiman

Het Rijk gaat nieuwe elektriciteitsroutes aanleggen om de druk op het volle stroomnet te verlichten. De geplande aanleg van een hoogspanningsverbinding tussen Diemen (Noord-Holland) en Ens (Flevoland) is nodig, maar de enorme hoogspanningsmasten vormen een bedreiging voor het open landschap in Noord-Holland en voor de natuur in het Naardermeer. De provincie Noord-Holland en diverse gemeenten hebben onlangs hun advies gegeven over de hoogspanningsroute, nu is het Rijk aan zet. Natuurmonumenten en LTO Noord zijn voorstander van de energietransitie en snappen de noodzaak van extra elektriciteitsroutes maar wel op de juiste plek; daar waar de natuur en waardevol landschap er niet onder lijdt. Ze roepen het ministerie van Klimaat en Groene Groei op te kiezen voor een alternatief dat zowel de natuur als het landschap ontziet: een gedeeltelijke ondergrondse aanleg door de Gooi en Vechtstreek.

naardermeer 1

Het landschap in Noord-Holland staat onder grote druk. Ruimte en weidsheid worden steeds schaarser door steeds meer wegen, bedrijfshallen en bebouwing. Ondanks hard werk en natuursuccessen staat ook het Naardermeer, het eerst beschermde natuurgebied van Nederland, onder grote druk. In een kwetsbaar en Europees beschermd natuurgebied als het Naardermeer passen geen hoogspanningsmasten. Extra activiteiten die schade doen aan natuur zijn onwenselijk. Het gebied biedt tienduizenden vogels plek om te broeden en te overwinteren, waaronder bedreigde vogelsoorten als brilduiker en purperreiger. Ook is het Naardermeer geliefd bij bezoekers om van de natuur, rust en ruimte te genieten in dit drukke deel van het land. 

Grote zorgen natuur en landschap

Uit recente rapporten blijkt dat veel vogelsoorten in het Naardermeer het al moeilijk hebben door de bestaande hoogspanningsmasten. Extra bovengrondse hoogspanningsmasten (380kV) vergroten deze druk alleen maar. Vogels moeten extra energie besteden aan het ontwijken van obstakels. Jaarlijks zijn er al veel slachtoffers. Vooral zwanen, eenden en reigers zien de draden vaak niet op tijd. "De aanleg van bovengrondse hoogspanningslijnen in kwetsbare natuurgebieden zoals het Naardermeer is onacceptabel. Deze verstoring van de natuur kan er niet ook nog bij." zegt Patrick Blom, gebiedsmanager Gooi en Vechtstreek bij Natuurmonumenten. "Het risico op schade aan de natuur is enorm en bedreigt ons geliefde open landschap. Dat moeten we niet te grabbel gooien. We voelen ons gesteund door diverse bewonersorganisaties in de omgeving. Ook zij hebben zorgen over de voorgenomen plannen. We roepen het Rijk op om de natuur als bondgenoot te zien. We hebben natuur juist nodig; om klimaatverandering op te vangen, biodiversiteitsverlies tegen te gaan en ons land leefbaar te houden.” 

Alternatief: ondergrondse verbinding

De voorgestelde route met bovengrondse masten doorkruist niet alleen het Naardermeer maar ook de Uitwatering. Dit is een belangrijke ecologische verbinding en maakt onderdeel uit het Natuurnetwerk Nederland. Het gebied verbindt het Naardermeer met omliggende natuurgebieden en is cruciaal voor bijvoorbeeld de otter. Ook staat aan de noordkant van het Naardermeer molen De Onrust, de meer dan 200 jaar oude molen die ’s winters het waterpeil reguleert. Het is een markant icoon in het open landschap. 

Een ondergrondse verbinding langs de Rijksweg A1 biedt een duurzaam alternatief. Het minimaliseert de verstoring van de natuur en beschermt tegelijkertijd de landbouwgrond en het landschap in de regio. Tomas van Diest, van LTO Noord: "De agrarische sector ondersteunt de energietransitie, maar niet ten koste van onze natuur en landbouwgrond. Een ondergrondse verbinding zorgt voor behoud van het open weide(vogel)landschap en bescherming van de cultuurhistorische waarden in het gebied”.

Nederlandse natuur zwaar onder druk

Het Naardermeer staat, ondanks 100 jaar natuurbescherming, symbool voor de bedreigingen van de hele Nederlandse natuur. Door stikstof, vervuiling, verdroging, versnippering en verstoring holt de biodiversiteit in ons land achteruit. Afgelopen decennia zijn we heel veel planten- en diersoorten kwijtgeraakt. Zelfs soorten die nog niet zolang geleden algemeen voorkwamen.

Rooi Kooiman
Roos Kooiman

Persvoorlichter