Op het Hulshorsterzand helpen we het zand weer stuiven
Door neerslag van stikstof op het Hulshorsterzand ontstaat er een rijke voedingsbodem op het stuifzand. Zeker na periodes van heel veel regen blijft er een natte laag op het zand staan, waar algen en buntgrassen van profiteren. Zo verliest het zand zijn stuivende dynamiek en worden zeldzame planten en dieren bedreigd met uitsterven.
Verschillende bedreigde insecten-, reptielen- en plantensoorten zijn afhankelijk van stuivend zand. De dynamiek van het zand dat zich in de winter van oost naar west verplaatst en in de zomer van west naar oost, zorgt voor een perfecte leefomgeving. Maar algen vormen een groene korst op het zand die het stuiven tegengaat. Zeker nu op Europees niveau de totale oppervlakte van stuivend zand flink is afgenomen, is het belangrijk dat Natuurmonumenten het dichtgroeien van het Hulshorsterzand tegengaat. Zo beschermen we de unieke planten en dieren tegen uitsterven.
Rustgebied
Het Hulshorsterzand ligt in landbouwgebied en langs de A28. Hierdoor heeft dit Natura2000-gebied last van stikstof. Daarnaast is er de recreatiedruk: steeds meer mensen gaan naar buiten om te genieten van de prachtige natuur. Om de dieren zo min mogelijk te verstoren, vergroten we hun rustgebied door in het broedeizoen een aantal paden af te sluiten. Dit betekent dat ook Natuurmonumenten in deze periode slechts beperkt werkzaamheden kan uitvoeren.
Perfecte omstandigheden
Om het vergrassen van het stuifzand tegen te gaan, is beheer noodzakelijk. Dit doen we met een zogenaamde triltandcultivator. Deze machine maakt de begroeiing los en woelt het zand om, waardoor de losgemaakte algen en buntgrassen uitdrogen.
We kunnen dit beheer alleen uitvoeren wanneer de weersomstandigheden perfect zijn: in de winter is vorst nodig, gecombineerd met een oostenwind die zorgt voor een droge, schrale wind. De uitdaging is om dit perfecte moment te vinden: het is een wankel evenwicht van de juiste droge weersomstandigheden en de periode in het jaar waarbij we zo min mogelijk dieren verstoren. De winter heeft daarom de voorkeur boven hete, droge zomerdagen, omdat in die warme periode meer insecten door het zand scharrelen en voor vogels en zoogdieren het broedseizoen is aangebroken.
Dat spaarzame, perfecte moment is nu. Het is nu voldoende koud en er steekt een oostenwind op die zorgt voor een hogedrukgebied en droge lucht.
Grillig weerbeeld
Door klimaatverandering is het weerbeeld grillig geworden: we hebben geen stabiele, ijskoude maanden meer, maar kwakkelend winterweer en natte zomerweken afgewisseld met perioden van ongewoon hoge temperaturen. Voor het beheer van onze natuurterreinen is het dus een uitdaging om het juiste moment te kiezen die het minst belastend is voor de dieren die in het terrein leven.
Snelle uitvoering
De werkzaamheden met de triltandmachine blijven beperkt tot enkele dagen werk, waarmee we de dieren die in en van de bodem leven, zo min mogelijk verstoren.