Standpunt over beleving en recreatie
Natuurmonumenten vindt het belangrijk dat mensen de natuur kunnen beleven en ervan kunnen genieten. Je krijgt er energie van en het is gezond. Wie van de natuur houdt, vindt de bescherming ervan belangrijk en wil daar ook aan bijdragen. Maar het gaat niet goed met de natuur en ook recreatie zorgt in sommige natuurgebieden voor verstoring van dieren of schade. Daarom zoekt Natuurmonumenten de balans tussen beleven en beschermen. Niet alles kan overal in onze natuurgebieden. Natuurmonumenten pleit ook voor meer recreatieruimte buiten de bestaande kwetsbare natuurgebieden.
Situatie
Veel Nederlanders houden van de natuur en komen er om te ontspannen of te sporten. De natuur is ook echt gezond voor je. Natuurmonumenten wil graag dat mensen de natuur kunnen beleven, zodat ze om haar gaan geven en zij ook ontdekken wat zij voor de natuur kunnen doen. Zo wordt de natuur op de lange termijn beschermd. Daarom legt Natuurmonumenten paden en routes aan door de natuurgebieden. Het aantal bezoekers in natuurgebieden neemt al jaren toe. Naar verwachting zet deze groei ook de komende jaren door.
Probleem
Klimaatverandering, verdroging, vervuild water, teveel stikstof en versnippering brengen de balans in het natuurlijk systeem aan het wankelen. De biodiversiteit neemt af en soorten dreigen te verdwijnen. Ook teveel mensen in de natuur kan schade veroorzaken. Denk bijvoorbeeld aan mensen die van het pad af gaan om een plas te ontwijken maar onbedoeld een nest verstoren. Of grote fotoshoots op de hei waar mensen dieren verjagen en planten vertrappen.
Wat vindt Natuurmonumenten?
Als we kwetsbare natuurgebieden willen sparen, waar moet het toenemend aantal recreanten dan heen? Uit onderzoek van de ANWB blijkt dat de groene ruimte per inwoner sinds 1900 met 80% is verminderd. Om genoeg groen per inwoner te hebben zou er tot 2030 ongeveer 27.000 hectare bij moeten komen en is er tot 2050 zelfs zo’n 63.000 hectare extra nodig. Het is belangrijk dat er meer ruimte komt om te recreëren. Voor de fysieke en mentale gezondheid van mensen en voor de leefbaarheid van Nederland.
Het landelijk gebied staat aan de vooravond van grote veranderingen. Grote opgaven op het gebied van stikstof, energietransitie, woningbouw, waterhuishouding en -kwaliteit en klimaatmaatregelen vragen om een meer integraal perspectief op de inrichting van Nederland.
Wat doet Natuurmonumenten zelf?
Natuurbescherming staat bij ons op één, maar we vinden het óók belangrijk dat mensen kunnen genieten van de natuur. Daarom bieden we in onze natuurgebieden recreatievoorzieningen aan op plekken en in vormen die zo min mogelijk kwaad kunnen voor planten en dieren. Paden en routes, horeca en bezoekerscentra liggen zoveel mogelijk geconcentreerd, zodat er in de rest van het gebied rust is. Dit noemen we ook we ook wel zonering. Daarnaast gelden er gebiedsregels voor (het organiseren van) activiteiten in de natuur.
Natuurmonumenten neemt deel aan een coalitie van 15 recreatie- en sportorganisaties en terreinbeheerders. NL Buiten roept de overheid op werk te maken van toekomstbestendige recreatie en toerisme. Dat houdt in dat er voldoende natuur, bos, water, landschap en cultuurhistorie is, ook buiten natuurgebieden. Deze ruimte tussen natuurgebieden en steden en dorpen in, kan uitkomst bieden voor het tekort aan recreatieruimte. Denk aan klompenpaden en fietsverbindingen vol met bomen en bloemen en langs een riviertje dat tussen een stad of dorp en een natuurgebied ligt. Dat helpt mee om de biodiversiteit te verhogen, maakt de fietsrit naar het gebied toe al een natuurbeleving, draagt bij aan de gezondheid van mensen en spreidt het aantal recreanten dat anders zou thuisblijven of met de auto naar het natuurgebied zou komen.
Wat kan jij doen?
Laat de natuur leven in je eigen woonplaats. Dat kan door je uit te spreken over meer groene ruimte in de buurt, zodat natuurrecreatie niet alleen in natuurgebieden mogelijk is. Je kunt bij je eigen gemeente informeren naar mogelijkheden voor groene corridors, ruimte om de hond los te laten lopen, te zwemmen of wandelen. En hoe is het in jouw woonplaats geregeld met meer groen in de straten en minder tegels?
En ben je op bezoek in een natuurgebied, houd je dan aan daar geldende gebiedsregels. Zo ben je een goede gast in de natuur.
