Oplossingen tegen verdroging Zeeuwse natuur
Voor het derde jaar op rij is er sprake van langdurige droogte. De effecten hiervan leggen een structureel probleem bloot: in natte tijden wordt regenwater snel afgevoerd terwijl in droge perioden waterschaarste heerst en er concurrentie om zoet (grond)water is. Dit probleem zal als gevolg van klimaatverandering in toenemende mate negatieve gevolgen hebben voor natuur, landbouw, industrie en de bebouwde omgeving. In een brief aan de Provincie Zeeland en Waterschap Scheldestromen biedt Natuurmonumenten (mede namens Het Zeeuwse Landschap, Staatsbosbeheer en Zeeuwse Milieufederatie) suggesties voor integrale oplossingen. Waar de natuur bijdraagt door vasthouden van water.
Lees hier de brief aan Provincie Zeeland en Waterschap Scheldestromen
Urgentie voor natuur
De natuur heeft deze zomer flinke klappen gehad. Door opdrogende waterplassen en poelen, krimpt het leefgebied van vissoorten en amfibieën. Bossen worden kwetsbaar voor aantastingen en ziektes. Weidevogels hebben de grootste moeite om voedsel uit de grond te halen in de uitgedroogde bodem, waardoor het broedsucces fors lager is. Jonge kustvogels sterven door gebrek aan voedsel door uitdroging van hun foerageergebieden. De aaneenschakeling van droge periodes bezorgt de natuur klap op klap. Uiteindelijk leidt dit tot onomkeerbare schade, bijvoorbeeld door het inklinken van veen in de ondergrond (waarbij ook veel CO2 vrijkomt). Het ecosysteem verzwakt, de biodiversiteit neemt af en de kans bestaat dat er plant – en diersoorten in Zeeland uitsterven.
Noodmaatregelen
Om ernstige schade aan natuur te voorkomen hebben natuurbeheerders dit jaar op een aantal plekken water uit sloten en kreken gepompt en over het maaiveld en drooggevallen laagtes uit laten vloeien. Bijvoorbeeld in de Hoedekenskerkepolder. Dit zijn noodmaatregelen die voorkomen dat we kostbare natuur verliezen. Uiteindelijk moeten we toe naar structurele oplossingen en een robuust watersysteem dat meer gericht is op het vasthouden van water in combinatie met hogere peilen.
Werken aan robuust watersysteem
Met een ander waterbeheer gericht op vasthouden van water wordt de totale watervoorraad vergroot. Door het jaar heen valt er voldoende regen. Door regenwater minder snel of helemaal niet af te voeren en oppervlaktewaterpeilen te verhogen, kan water in de bodem worden opgeslagen. Natuurgebieden kunnen een belangrijke rol spelen bij het vasthouden van water door maatregelen te nemen om de grondwaterstand te verhogen en zo een robuustere watervoorraad te realiseren. Mogelijkheden hiervoor moeten per gebied worden bekeken. Een robuuster watersysteem bedient alle belangen in het landelijk gebied. Vanuit dat robuuste watersysteem hebben we de tijd voor noodzakelijke transities en aanpassingen op klimaatontwikkelingen, denk aan het laten migreren van soorten en het minder afhankelijk worden van aanvoer van zoet water. Hierover gaan we graag in gesprek met de provincie, het waterschap en andere betrokken partijen in het landelijk gebied.
