‘Met liefde voor de natuur gekweekt, straks een juweel op Wallsteijn’
Op een mooie winterdag ontmoeten we Jolanda van Hasselt bij de winterlinde die ze op Wallsteijn geplant heeft namens Treeport en Stichting Cultuurlandgoederen Zundert. Het boompje krijgt alle ruimte om uit te groeien tot een majestueuze reus vol geurende zomerbloesem en gonzende insecten. Jolanda: “Ook amfibieën, vogels en reptielen zullen hier hun plekje vinden en voor de schapen wordt dit een heerlijke schaduwplek”. Jolanda zaait winterlindes zelf op haar boomkwekerij. “Naar deze boom kan ik elke dag komen kijken want ik woon heel dicht naast het landgoed en wandel hier graag met mijn honden.” Jolanda maakt zich hard voor inheemse soorten. ‘‘De binnenkant van de boom vind ik belangrijker dan de buitenkant, die bepaalt de overlevingskans van een soort. Net zoals bij de mens.”
Een hele uitdaging
‘Genetisch hoogwaardige planten … een investering in de toekomst’ is de slagzin op de website van Boomkwekerij PCC van Hasselt. Eigenaar Jolanda vertelt vol passie over haar werkwijze. “Ik werk vanuit mijn hart en nauw samen met de natuur. Het bedrijf was van mijn broer en na mijn studie biologie, jaren van lesgeven en een baan bij een collega-boomkweker wilde ik met hem samenwerken. Minder commercie en dichter bij de klant: dat past beter bij mij. Mijn broer is inmiddels gestopt - ik ben met het bedrijf doorgegaan en heb het verder uitgebreid met nog meer verschillende boomsoorten. De teeltduur op mijn kwekerij is gemiddeld 2 à 3 jaar. De planten worden met name voor de Nederlandse markt gekweekt en vinden hun weg naar particuliere grondbezitters, overheidsorganen, diverse landschappelijke organisaties, bosgroepen en collega-kwekers. Samen zorgen we voor prachtige bomen die hier vroeger voorkwamen en juweeltjes kunnen worden voor het landschap. Deze winterlinde is tot jonge boom opgekweekt door Boomkwekerij de Bie, net als ik aangesloten bij de vereniging Treeport. Autochtone bomen en struiken opkweken is een hele uitdaging, want het zaad is vaak beperkt. Maar ik vind het de moeite waard, hier geloof ik in!”
Samenwerken voor vergroening
De winterlinde van Wallsteijn is gedoneerd door de Stichting Cultuurlandgoederen Zundert en Treeport. Deze coöperatieve vereniging zet zich o.a. in voor de vergroening van de duurzame leefomgeving. Jolanda: “We brengen boomkwekers en aanverwante organisaties samen om economisch gezond te zijn, maar ook om een bijdrage te leveren aan o.a. het milieu. We pakken gezamenlijk problemen op zonder in elkaars vaarwater te zitten, ontwikkelen nieuwe technieken en geven advies. Samen met de Stichting Cultuurlandgoederen Zundert planten we elk jaar een linde als pronkstuk in dit mooie land van Van Gogh. Op Wallsteijn kregen we o.a. de hulp van Natuurmonumenten-vrijwilliger Ad de Klerk die heel veel van historische landgoederen weet. De Tilia cordata (winterlinde) heeft als voordeel dat hij veel dieren aantrekt en ik hoop dat alle bezoekers van dit mooie landgoed zullen genieten van het gezoem van de insecten, dat is echt prachtig.
Zaadgaard en rassenlijst van bomen, de leidraad voor Jolanda
Jolanda levert aan diverse organisaties, waaronder Natuurmonumenten. “Het zaaien van autochtone boomzaden lukt helaas niet altijd, omdat de natuur soms anders beslist en geen zaden aflevert. Dan hoop ik toch dat er geplant wordt, zoals deze winterlinde. Ik bestel veel boomzaden bij de ‘zaadgaard’ van de overheid; voor mij een betrouwbare partner. Kwaliteit en herkomst zijn heel belangrijk: ik wil planten leveren die er over 100 of 1000 jaar nog staan, of in ieder geval hun nakomelingen. Aan de buitenkant kun je de herkomst niet zien, dus hoort er een hele administratie bij. Mijn houvast is de Nederlandse rassenlijst voor bomen waarin de herkomst staat beschreven: bosbouwkundig of autochtoon. Ik kan bijvoorbeeld goedkoper zaad van een meidoorn uit Italië halen die veel sneller groeit, maar op een moment bloeit dat er bij ons nog geen insecten vliegen… Planten die hier al zoveel jaren staan hebben zich aangepast aan de klimatologische omstandigheden, daar kunnen insecten hun stuifmeel halen, daar kunnen vlinders zich verpoppen.
‘Plant iets, waar je maar kunt!’
Ondanks de uitdagingen (en haar leeftijd) blijft Jolanda doen wat haar hart haar ingeeft, 6 lange dagen per week in de periode dat de planten van de kwekerij naar de afnemer gaan. “Ik ben hartstikke trots op mijn kwekerij en pas tevreden als ik weinig klachten krijg. Ik probeer echt met zorg te kweken, dat kost tijd en vergt een goede planning, ook van de klant. Gelukkig word ik fantastisch geholpen door diverse collega-boomkwekers, mijn ‘huis loon & grondwerker’, maar vooral door mijn uit Roemenië afkomstig personeel. Ondanks de droge, hete zomers heeft ons product weinig uitval gehad afgelopen jaren. Wat ik heel belangrijk vind: praat met de degene die de boom kweekt! We realiseren ons heel goed dat de natuur onze basis is en dat je heel goed voor die natuur moet zorgen: als je iets neemt moet je ook iets terug geven. Ik werk graag mee aan workshops en projecten met bijvoorbeeld basisscholen. De kinderen krijgen van Treeport op de Boomfeestdag allemaal een boompje mee naar huis. Tegen iedereen wil ik zeggen: plant iets, elk jaar! Al is het maar tussen de stoeptegels, want ook die kleine plekjes worden bezocht door vlinders en andere insecten. Zo werken we allemaal mee aan een grotere diversiteit.” En daar kun je toch alleen maar blij van worden!
Kom genieten van de winterlinde op Wallsteijn (paarse wandelroute), de jonge boom staat midden in het veld waar de Drentse heideschapen lopen, tegenover de ingang van het Landhuis.
Tekst en foto: Ans Goorden
