Haven Rattekaai

Haven Rattekaai is ontstaan na het bedijken van de naburige Eerste Bathpolder in 1856 als handelshaventje voor Rilland. Vooral in de periode tussen 1850 en 1950 werden landbouwproducten over water vervoerd. De opkomst van de suikerbietenteelt in Zeeland zorgde voor veel kleine havens, waaronder tijhaven Rattekaai. Vanuit het getijdenhaventje werden suikerbieten naar de fabriek gebracht. In de havenkom ten oosten van het plateau nemen de meerpalen je mee in de geschiedenis van het gebied, terwijl aan de westkant van het plateau de laatste overblijfselen van het jachthaventje en aanlegsteiger nog altijd zichtbaar zijn.

Muraltmuur

Bijzonder aan Haven Rattekaai is de betonnen bekleding van het havenhoofd volgens het 'systeem de Muralt'. R.R.L. Muralt ontwierp deze betonglooiingen en de muraltmuren op de dijk rond de haven. Muraltmuren zijn kleine betonmuurtjes op de kruin van de dijk, bedoeld als dijkverhoging. Op het rijksmonument van Haven Rattekaai ligt een plaquette die herinnert aan het aanbrengen van betonwerk volgens het ‘systeem de Muralt’ (1912).

Dijkversterking

Bij Rattekaai zijn de betonglooiingen van het 'trapjestype'. Betonplaten vormen een trapvormige bekleding van het dijkje, om het omhooglopen van de golf te beperken.

Bescherming achterland

Bij de dijkversterking in 2009 stond ook Haven Rattekaai op de nominatie om aangepakt te worden. Om het oude getijdenhaventje en het schorrengebied zoveel mogelijk te sparen, is gekozen voor de aanleg van een strekdam voor het schorrengebied in de Oosterschelde. Een strekdam is een dam in zee langs de kust, bedoeld om golfslag te breken en daarmee afkalving tegen te gaan. Door die aanpak moest er minder ingegrepen worden in de zeedijk. Daardoor kon beschadiging van het nabijgelegen schor voorkomen worden. In de strekdam zijn op verschillende plekken openingen gemaakt om het water in het gebied te laten.

Bezichtig Haven Rattekaai!

Kom eens langs om dit bijzondere overblijfsel te bewonderen. Haven Rattekaai is te bereiken vanaf de snelweg A58 via afslag 32 (Rilland). Volg de borden Tholen tot de eerste rotonde, neem hier de derde afslag. Hierna direct links de Middenhof in. Rijd deze helemaal uit tot de zeedijk omhoog gaat. Sla voor de dijkverhoging rechtsaf. Via de kleine buurtschap bereik je na een paar honderd meter Haven Rattekaai. Houd links aan en ga niet de Mosselkreek in. Het startpunt ligt in het verlengde van de weg Middenhof.

• Bouwjaar: 1856, betonglooiingen en muraltmuren: 1912
• Architect: Haven: onbekend, betonglooiingen en muraltmuren: Jhr. Ir. R.R.L. de Muralt
• Status: Rijksmonument