Actief in de natuur zonder overlast, een hele opgave
Wandelen, fietsen, hardlopen, spelen en mtb-en. We zoeken voor heel veel recreatievormen naar een plekje in de natuur. Dat is niet altijd makkelijk. De extra drukte door corona maakt het niet eenvoudiger. Daarom staan we er graag even bij stil. Met name rond het mtb-en in de natuur van het Rijk van Nijmegen.
Natuurmonumenten probeert de verschillende vormen van recreatief medegebruik zo goed mogelijk te scheiden in haar gebieden door te zoneren. Daarbij letten we allereerst op de (kwetsbare) natuur en daarna kijken we welke recreatie waar het beste past én waar het niet mogelijk is.
Dit is ook de reden de mtb-route niet langer voert over het kwetsbare gebied Sint-Jansberg. Ook op de Mookerheide wordt de route verlegd. Er ligt straks een mtb-route om de Sint-Jansberg heen, zodat er wel gefietst kan worden. De aangepaste route op de Mookerheide is voorjaar 2021 gereed.
Oog voor de natuur en oog voor elkaar
Ook Marc van den Tweel, directeur van Natuurmonumenten, staat voor deze zonering (en daarmee behoud van biodiversiteit) en verantwoord sporten. Dit is iets wat hij zowel uitdraagt in de wereld van natuurbescherming als bij de wielersport.
Er is echter niet overal voldoende ruimte om voor iedere gebruikersgroep een eigen route aan te leggen. Daardoor is het helaas zo dat er paden zijn waar verschillende gebruikersgroepen gebruik van maken. Onze bebording helpt daarbij. Maar het vraagt ook om respect en begrip van alle gebruikers naar elkaar. Hier ligt maatschappelijk wel een opgave. Dat is ieders eigen verantwoordelijkheid. Als natuurorganisatie vragen wij álle bezoekers om rekening te houden met elkaar.
Meer publiek, maar niet meer toezicht
De nog steeds in populariteit en intensiteit toenemende mtb-sport is bij ons bekend. Tegelijkertijd hebben wij de oplossing om dit in betere banen te leiden nog niet. Daar komt bij dat als gevolg van de COVID-19 beperkingen alle vormen van recreatief medegebruik van natuurgebieden in intensiteit zijn toegenomen. We kunnen en willen mensen ook niet verbieden om onze gebieden te bezoeken. Ook Natuurmonumenten is daarbij eenvoudigweg beperkt in de mogelijkheden om extra toezicht te houden. Natuurmonumenten is een natuurorganisatie en heeft ook veel andere opgaven waarmee ze zich bezig moet houden.
Verschillende grondeigenaren
De mountainbikeroute in het Rijk van Nijmegen kent meerdere grondeigenaren. Dat maakt dat het ook lastig is uit te leggen hoe het zit met de mtb-routes. De verschillende eigenaren hanteren ook niet allemaal dezelfde openstellingsvoorwaarden voor hun gebieden.
Op dit moment probeert Natuurmonumenten zoveel mogelijk aparte paden te verzorgen voor de verschillende gebruikers. Die werkzaamheden bij Natuurmonumenten zijn voor wat betreft de mtb-route onlangs gestart. Daarbij worden kwetsbare delen ontzien.
De Zandberg; níet van Natuurmonumenten
Op een deel van de voormalige stortplaats De Zandberg worden afdalingen gemaakt als onderdeel van een nieuwe mtb-route in het Rijk van Nijmegen. Deze ligt buiten het gebied van Natuurmonumenten en is van gemeente Mook en Middelaar; beheerder is Bodemzorg Limburg. Initiatiefnemer van deze route is het MTB-collectief Rijk van Nijmegen. Natuurmonumenten heeft hier geen aandeel in gehad.
Door deze route kan natuurgebied Mookerheide wél enigszins worden ontzien. Natuurmonumenten verwacht (hoopt op) minder overlast van die mtb-ers die nu illegaal springschansen maken of van de toegestane mtb-routes afwijken. Het gaat hierbij, zoals vaker in onze maatschappij, niet om de meerderheid, maar om een kleine(re) groep die voor veel overlast zorgt en zo de hele mtb-tak in kwaad daglicht stelt. Periodiek evalueren alle betrokken partijen in welke mate doelstellingen bereikt worden. Afhankelijk van de uitkomst daarvan wordt bepaald of bijstelling van voorwaarden en/of regelgeving nodig is.
Samen met gemeenten, natuurbeheerders en verenigingen
De aanpassingen die moeten voorzien in het zoveel als mogelijk scheiden van de mtb-sport van andere vormen van recreatief gebruik, zijn geregeld in een convenant tussen de gemeenten, de natuurbeheerders en een aantal mtb-verenigingen in het Rijk van Nijmegen. Het blijft voor de natuurbeheerders echter een lastige kwestie om de aantallen gebruikers te reguleren.
Tot slot willen we benadrukken dat we als Natuurmonumenten de natuur voorop stellen, maar geen pasklare oplossing hebben voor de drukte in de gebieden op het moment. Hopelijk neemt de grote druk op de gebieden af als het Coronavirus op zijn retour is. Wij monitoren of de aanpassingen van de mtb-route en komst van het mtb- park in voldoende mate bijdragen aan het scheiden van de recreatiedruk op de Mookerheide en de Sint-Jansberg. Verder verwijs ik voor nog meer informatie naar een artikel op de website van MTB Rijk van Nijmegen, waar ook duidelijk wordt gemaakt dat de regels er niet voor niets zijn.
