Maasvallei
- Erfgoed ontdekken
- Eten en drinken
- Fietsen
- Geschikt voor rolstoel
- Wandelen
- Rolstoel met begeleider
- Bekijk alle routes
De kracht van water en grind
Welkom in de Maasvallei tussen Maastricht en Thorn. Een dynamisch rivierlandschap met de Maas als architect. Steeds opnieuw ben ik onder de indruk van de oerkrachten van Moeder Maas. Aangespoelde zaden, rustende vogels, knagende bevers krijgen hier allemaal een eigen plek. Elk seizoen is anders, elk bezoek een avontuur. Struinen, fietsen, wandelen, kanoën: beleef de Maasvallei op jouw eigen manier.
Kay Jans
Boswachter van dit gebied
Over het gebied
Tussen Maastricht en Thorn slingert de Maas over een lengte van zo’n 50 kilometer precies op de grens van Nederland en België. Ze heet hier Grensmaas, ook wel Gemeenschappelijke Maas. De enige grindrivier die Nederland rijk is en grotendeels zonder scheepvaart. In het meest noordelijke stuk liggen diepe grindplassen, die onderdeel zijn van het Maasplassengebied. Op de brede oevers van de Maas en Maasplassen mag de wilde riviernatuur haar eigen gang gaan. Sinds de grindwinning is er volop ruimte voor water, planten, dieren én mensen. Je vindt hier geen geplaveide wegen en uitgezette routes, maar struinpaden ingesleten door kuddes Gallowayrunderen en Konikpaarden en wandelaars. Vandaag hier, morgen daar. Een plek voor verwondering en verrassing. Waar je elke keer iets anders ziet en – bijna uniek voor Nederland – je eigen weg kiest. Ruige riviernatuur waar je eindeloos kunt struinen, dat vind je in Rivierpark Maasvallei.
Project Grensmaas
De Maas bepaalt hier al eeuwen het landschap. De dynamische regenrivier zet grind af, neemt land weer mee en zorgt voor stroomgeulen. Een veranderlijk gebied met ruimte voor verschillende planten en dieren. In de vorige eeuw is de rivier in een keurslijf van dijken en stuwen geperst. De Maas kon haar vormende werk niet meer doen. De veiligheid van mensen kwam in gevaar tijdens vernielende hoogwaters in ‘93 en ‘95. Daarop werd tussen Maastricht en Roosteren het grootste rivierproject van Nederland ontwikkeld en uitgevoerd: project Grensmaas. Het project – dat loopt tot 2027 – combineert grindwinning met hoogwaterveiligheid en ruim 1000 hectare natuurontwikkeling. Op dit moment concentreren de werkzaamheden zich op de laatste twee werklocaties.
Natuurmonumenten is partner van het uitvoerende Consortium Grensmaas en beheert een groot deel van de (nieuwe) natuur in de Maasvallei. De meest zuidelijke locaties vallen onder Staatsbosbeheer. De nieuwe natuurgebieden zijn onderdeel van het grensoverschrijdende Rivierpark Maasvallei.
Wilde riviernatuur
We zien op steeds meer plekken dat de natuur ons verrast als de mens een stapje terug doet. De (nieuwe) natuur langs de Maas laten we daarom zoveel mogelijk haar eigen gang gaan. Natuurlijke processen krijgen volop de ruimte. Zo vormt het water samen met de grote grazers, bevers en andere wilde dieren een nieuw landschap waarin natte en droge delen, ruigtes, bloemrijke graslanden en ooibossen elkaar afwisselen. Allerlei planten en dieren vinden hier een plek. Dat blijkt wel uit het rapport ‘Maas in Beeld’ uit 2020. In tien jaar tijd is de oppervlakte aaneengesloten natuurgebied verdubbeld. Met drie keer zoveel bijzondere planten en bloemen als voorheen. En een aanzienlijke verbetering van de biodiversiteit, zowel boven als onder water. Nieuwsgierig? Frank Resseler van De Kijkhut maakte deze prachtige sfeervideo.
Vaste onderhoudsmedewerkers
In de (nieuwe) natuurgebieden zet Natuurmonumenten sociale kuddes Konikpaarden en Galloway-runderen in. Het zijn onze onmisbare onderhoudsmedewerkers. De dieren zijn het hele jaar door in de terreinen aanwezig en leven in hechte familiegroepen. Met hun begrazing brengen ze variatie in het landschap. Ze grazen, maken paden, trappen grond open, nemen zandbaden en verspreiden zaden via hun vacht en uitwerpselen. Deze zaden – aangevoerd door het overstromende water uit het zuiden – krijgen de kans te ontkiemen op een nieuwe plek. Zo vormt zich een ruig grasland met tal van bloemen en kruiden, afgewisseld met struwelen en bomen. Vogels, vlinders en tal van zoogdieren plukken daar de vruchten van. Let wel: de grote grazers blijven wilde dieren, dus aai of voer ze niet.
Struinend op ontdekking
Door de ingrepen verandert de Maas in een brede grindrivier met meer bewegingsvrijheid, wat zij van oorsprong ook was. Maar niet alleen de rivier krijgt de ruimte. Als wandelaar mag je in de ruige natuur vrij struinen en je eigen weg kiezen. Zonder geplaveide wandelpaadjes, tussen bloemen en kruiden door, genietend van prachtige uitzichten. Waar je kunt gaan en staan, hangt af van droge of natte perioden, van hoog of laag water. Onderweg kun je zomaar een visarend, visdief of ijsvogel spotten. Vooral watervogels vinden hier een goed thuis. Bevers zie je misschien niet vaak, maar hun sporen zoals afgeknaagde takken en stammen zijn niet te missen. Elke plek, elk seizoen, elk bezoek is anders. Kom dus regelmatig terug en ervaar zelf de natuur zich steeds verder ontwikkelt.
Tips
- In het noorden van de Maasvallei net buiten het witte stadje Thorn ligt schiereiland Koningssteen, een van de oudste gebieden. Hier banjer je op de grens van Nederland en België avontuurlijk door grasland en bosjes en ontdek je talloze beversporen.
- Tijdens het avontuurlijke Rondje Molenplas maak je een spannende oversteek via stapstenen. Bij de tegenover gelegen Hompesche Molen vermaken kinderen zich in de Speelnatuur van OERRR.
- Vanuit Meers kun je een uitdagende struintocht naar Maasband ondernemen. Je passeert het meest dynamische stuk van de Grensmaas, een indrukwekkend Bomenmonument en vogeluitkijkpunt.
- Voor liefhebbers van meerdaagse wandeltochten is er de Lange afstandswandeling. Deze grensoverschrijdende tocht van 137 km verbindt de 11 gemeenten in het RivierPark Maasvallei en brengt je langs de mooiste landschappen en gezellige dorpjes. Niet voor niets in 2021 verkozen tot ‘Beste wandelroute van de Benelux’.
- Om het RivierPark Maasvallei echt grensoverschrijdend te verkennen, maak je tijdens je wandel- of fietstocht gebruik van de veerpontjes.
Meer info en contact
Heb je een vraag voor ons? Neem contact op via [email protected] of bel met ons boswachterskantoor Kempen Midden-Limburg via 0495 - 58 31 30.
Wil je op de hoogte blijven van actualiteiten en ontwikkelingen in onze gebieden in de Maasvallei? Kijk regelmatig in het nieuwsoverzicht op onze website of volg ons op Facebook.
Zie je een grote grazer in nood? Bel dan naar 06 20 81 73 85.
Bezoekersinformatie
Bereikbaarheid
Huisregels
Praktisch
Extra informatie
Nieuws
Direct naar
Wat wij hier doen
1000 hectare natuur erbij
Natuurmonumenten geeft de natuur in dit gebied de volle ruimte. Doordat de Maas weer breder mag stromen en kronkelen, komt er 1000 hectare natuur bij met plassen, ooibossen, moerassen, oevers en geulen. Een gebied waar de bever zich thuis voelt en waar je zomaar een jagende visarend, stern of ijsvogel kunt spotten. Dit is het rivierenlandschap dat wij voor ogen hebben en waar wij ons voor in zetten. Dat doen we samen met onze Belgische collega’s en de steun van onze leden. Een goede reden om je ook aan te sluiten bij Natuurmonumenten.