Meten is weten: een duurzaam beheer voor onze natuur
Nederland zet zich volop in voor natuurbeheer en -beleid om waardevolle gebieden en soorten te behouden, beschermen en te verbeteren. Maar hoe weten we of deze inspanningen werken? Dat doen we door te monitoren: systematisch de natuur onderzoeken en bijhouden. Hoe draagt deze monitoring bij aan een groenere toekomst?
Waarom monitoring?
Monitoring is essentieel om de veranderingen van flora en fauna (zoals planten, vogels en bosstructuren) en andere factoren zoals waterstanden nauwkeurig te volgen. Natuurmonumenten zet monitoring in om te evalueren of de vooraf gestelde doelen worden gehaald. Deze gestandaardiseerde aanpak helpt ons om natuurgebieden effectief te beheren en waar nodig aan te passen.
Dankzij monitoring kunnen we de kwaliteit van de natuur nauwkeurig bepalen. Deze informatie is onmisbaar voor de evaluatie van onze natuurdoelen en Natura 2000 beheerplannen. Bovendien helpt het ons om de juiste maatregelen te nemen en vragen zoals 'Hoe gaat het met de natuur in Nederland?' en 'Zijn beleid en beheer succesvol?' te beantwoorden.
Het succesverhaal van het veenhooibeestje
Een mooi voorbeeld van succesvol natuurbeheer is het veenhooibeestje, een zeldzame, oranje-bruine vlinder die in Nederland bedreigd is. Deze vlinder komt nog maar op enkele plekken in Friesland en Drenthe voor, met het Fochteloërveen als belangrijkste leefgebied.
Het veenhooibeestje heeft specifieke leefomstandigheden nodig, zoals hoogveen met éénarig wollegras en dopheide, om te overleven. Jarenlang had deze vlinder het moeilijk door verdroging van zijn leefgebied, maar dankzij gerichte beheermaatregelen, zoals vernattingsprojecten door Natuurmonumenten, is de populatie gestabiliseerd en zelfs toegenomen.
Toewijding en passie in beheer
Vrijwilligers van Natuurmonumenten, zoals Jan de Wit, spelen een onmisbare rol in het monitoren van soorten zoals het veenhooibeestje. Jan is 35 jaar imker geweest en heeft een grote interesse in insecten. Zijn gedrevenheid en nieuwsgierigheid helpen Natuurmonumenten om inzichten te verkrijgen over het leefgebied van het veenhooibeestje.
Natuurmonumenten-medewerker Rick Spijksma monitort het veenhooibeestje naast zijn werk als natuurbeheerder en ziet hierdoor wat deze soort nodig heeft. Het veenhooibeestje houdt van een open landschap en mijdt bossen. Rick vertelt: "Tijdens het monitoren richt je je blik op iets specifieks, bij het beheren van een gebied kijk je naar hoe iets er bij staat en waar het baat bij heeft."
Dankzij jarenlange tellingen kunnen we betrouwbare trends vaststellen. Zo weten we dat de populatie veenhooibeestjes fluctueert met de weersomstandigheden, en dat een jaar zoals dit jaar met stabieler weer, gunstig is geweest voor deze vlinder. Monitoring laat ons ook zien hoe belangrijk waterbeheer is. Een goed waterpeil kan de overlevingskansen van het veenhooibeestje flink verbeteren.
Conclusie: meten is weten
Dankzij nauwkeurige monitoring en toegewijd beheer kunnen we de natuur van het Fochteloërveen beschermen en verbeteren. Door samen te werken met gepassioneerde vrijwilligers zorgen we ervoor dat soorten zoals het veenhooibeestje een toekomst hebben.