Column] Beestjes van De Bruin - Blauwe beestjes
Elk jaar in het vroege voorjaar komt tijdens één van onze koffiepauzes steevast de vraag op tafel: "Heb je ze alweer gezien?" Het gaat om twee blauwe beestjes die het voorjaar inleiden; de heikikker en de blauwborst. De heikikker bewaren we voor een volgende keer, want de blauwborst is zó mooi blauw, daar zijn zelfs de heikikkers jaloers op.
Eerlijk is eerlijk, je moet er wel een verrekijker bijpakken. Als je geluk hebt, zie je dan het fantastische blauwe borstje van het mannetje. Zijn blauw wordt aan de onderkant begrensd door een zwarte band, een dunnere witte band en daaronder een roestbruine vlek. En hopelijk spreidt de vogel z'n oranje met zwarte staart die het spektakel compleet maakt.
Belletje
De blauwborst is één van de eerste zogenaamde "Afrikagangers" die arriveert uit tropisch Afrika om in het vroege voorjaar in het Fochteloërveen te broeden. In maart en april zitten de mannen vaak te zingen in de top van een boompje. De zang doet denken aan een belletje, in Noorwegen en Finland noemen ze hem daarom ook wel "belletjesvogel". Ik herken de zang vooral aan het intro. Het is inderdaad een soort belletje maar het intro is zo kenmerkend. Het belletje begint aarzelend en dan gaat het ineens sneller, als een startmotortje die even op gang moet komen.
KBV-tje
Het natte hoogveen biedt een veilige plek om te broeden. Door de afwezigheid van roofdieren zoals ratten is hun nest veiliger dan in veel andere gebieden. Ze bouwen hun nest namelijk op de grond en het is dus kwetsbaar voor grondrovers. Het nest is een kommetje dat vaak met mos wordt bekleed. Het vrouwtje heeft trouwens geen blauwe borst, zij is echt een klein bruin vogeltje, ook wel KBV-tje genoemd. Dat is handig als je niet wilt opvallen wanneer je eitjes moet uitbroeden.
Veerkracht
Blauwborsten eten voornamelijk insecten, wormen en soms bessen en zaden. Ze jagen vooral op de grond. Later in het jaar zijn ze dan ook vrijwel onzichtbaar. Ze zingen dan vrijwel niet meer en leven grotendeels op de grond. Deze vogel laat zien dat de natuur veel veerkracht heeft. Na het ontginnen en droogleggen van vrijwel alle natte gebieden in Nederland werd de blauwborst een zeer zeldzame verschijning. Maar na het herstel van veel natte natuur zitten er weer volop blauwborsten in onze open moerasgebieden met hier en daar een boompje.
Ben je komende tijd in het veen? Vergeet je verrekijker niet en probeer een klein bruin vogeltje te spotten in de top van een boompje. Hoor je het aarzelende belletje? Pak je kijker en laat je verwonderen over misschien wel het mooiste blauw wat je ooit hebt gezien.
Meer Beestjes van De Bruin?
Wil je meer columns lezen van Jacob? Ga dan naar Beestjes van De Bruin.
Jacob de Bruin is ecoloog en schrijft over zijn belevenissen in het Fochteloërveen.
