Veelgestelde vragen over natuurbegraven
We kunnen ons voorstellen dat je vragen hebt over natuurbegraven bij Natuurmonumenten. Op deze pagina vind je de meest gestelde vragen en onze antwoorden erop.
Natuurbegraven
Een natuurbegraafplaats is een deel van een natuurgebied waar mensen een laatste rustplaats kunnen krijgen. De natuurbegraafplaats blijft een openbaar toegankelijk natuurgebied. Er zijn geen grafstenen. De graven kunnen alleen herkend worden aan een boomschijf met daarin een gegraveerde tekst. Het natuurgraf is en blijft onderdeel van de natuur..
Met de keuze voor een natuurgraf bieden we mensen de mogelijkheid om zelf een bijdrage te leveren aan het behoud van de natuur. Een natuurgraf biedt bovendien de zekerheid dat de natuur op deze plek voor altijd blijft bestaan.
Het belang van de natuur staat altijd voorop. Alleen in bestaande bos- en natuurgebieden waar wij mogelijkheden zien om de natuur te versterken of in gebieden die geschikt zijn voor omvorming tot natuur maken Natuurmonumenten en Natuurbegraven Nederland natuurbegraven mogelijk. Voorafgaand aan de ontwikkeling en realisatie van een natuurbegraafplaats onderzoeken we uitgebreid of een gebied geschikt is voor natuurbegraven.
Ook bij het beheer van een natuurbegraafplaats staan de natuurwaarden altijd voorop. Als op een plek die eerder werd uitgekozen voor een graf een dassenburcht ontstaat of een vogelpaar broedt, dan wordt een andere plek voor het graf gekozen. Het protocol van Natuurbegraven Nederland voorziet in het beschermen van natuur op de natuurbegraafplaats en gaat daarin verder dan de Flora- en faunawet.
We maken begraven in de natuur alleen mogelijk als we kunnen garanderen dat de natuur erop vooruit gaat. Dat kan zijn nieuwe gebieden aankopen en omvormen naar natuur en bestaande natuurgebieden versterken of de cultuurhistorische waarden verbeteren. Je kunt dan denken aan versnipperde natuurgebieden die met een paar gerichte grondaankopen aaneengesloten natuur kunnen worden, waardoor dieren zich ongehinderd kunnen verplaatsen. Of aan voormalige eenvormige productiebossen die door het maken van tijdelijke open plekken gevarieerder worden.
Een natuurbegraafplaats wordt beheerd als natuurgebied. In de periode dat natuurbegraven mogelijk is, zorgt Natuurbegraven Nederland voor het beheer. Dat gebeurt op basis van een gezamenlijk opgesteld inrichtings- en beheerplan dat past bij de natuurvisie voor het gebied. Na deze periode neemt Natuurmonumenten het gebied weer in beheer, en beschermt de natuur tot in de eeuwigheid.
Een natuurbegraafplaats is een vrij toegankelijk natuurgebied. De begraafplaats wordt beheerd in samenhang met de omliggende natuur. Omwonenden kunnen uitkijken op de natuurbegraafplaats. De graven zijn nauwelijks zichtbaar, omdat er geen grafstenen worden geplaatst. De natuurgraven zullen alleen tijdelijke herkenbaar zijn aan een houten schijf met de naam van de overledene. Deze vergaat na verloop van tijd. Direct aanwonenden kunnen een toename ervaren van verkeer, voor en na uitvaarten. Omwonenden van nieuwe natuurbegraafplaatsen worden uitgenodigd om mee te denken over de inrichting van een natuurbegraafplaats.
Een natuurbegraafplaats is in de eerste plaats een gewoon natuurgebied, maar dan met tijdelijk een bijzondere extra functie. Als er een natuurbegraafplaats in een natuurgebied is, staat dat op het toegangsbord aangegeven. De natuurbegraafplaats is net als de rest van het natuurgebied, vrij toegankelijk tussen zonsopgang en zonsondergang. De graven zijn in veel gevallen niet zichtbaar, behalve door de eventueel aanwezige houten schijf. Wel kunnen bezoekers een uitvaartceremonie tegenkomen.
Er is een wettelijk voorgeschreven minimale diepte voor een graf. Ook bij natuurbegraven volgen wij uiteraard die regels. In Engeland, waar al veel langer natuurbegraafplaatsen bestaan, zijn geen specifieke problemen op dit gebied ervaren.
Zowel Natuurmonumenten als Natuurbegraven Nederland wil de natuur in Nederland behouden, versterken én ontwikkelen. Door samen te werken kunnen we gebruik maken van elkaars expertise én kunnen we tegemoetkomen aan een behoefte van mensen aan een laatste rustplaats in de natuur. We realiseren alleen natuurbegraafplaatsen in gebieden waar we kunnen garanderen dat de natuur erop vooruitgaat: de natuur staat altijd voorop.
Bij ons staat voorop dat we alleen een natuurbegraafplaats realiseren als we zeker weten dat de natuur er door behouden, versterkt of uitgebreid wordt. Natuurmonumenten is afhankelijk van de inzet van vrijwilligers en inkomsten om haar belofte om de natuur tot in de eeuwigheid te behouden en te versterken, waar te maken. Natuurmonumenten en Natuurbegraven Nederland maken voor iedere natuurbegraafplaats afspraken over de bijdrage die naar Natuurmonumenten gaat. Dankzij deze bijdrage kunnen we meer voor de natuur doen: nieuwe gebieden aankopen en omvormen naar natuur en bestaande natuurgebieden versterken of de cultuurhistorische waarden en belevingsmogelijkheden verbeteren.
In 2019 is de eerste natuurbegraafplaats in een natuurgebied van Natuurmonumenten geopend: natuurbegraafplaats Landgoed Mookerheide in Limburg. In 2021 volgde natuurbegraafplaats Huis ter Heide in Noord-Brabant. Daarnaast onderzoeken wij gezamenlijk op welke locaties we nieuwe natuurbegraafplaatsen kunnen realiseren.
Natuurbegraven Nederland heeft daarnaast vier natuurgebieden waar een laatste rustplaats in de natuur mogelijk is: Heidepol in Arnhem, de Maashorst in Schaijk, Schoorsveld in Heeze en landgoed Christinalust tussen Hengelo en Enschede. Nadat de laatste uitvaart op deze plekken heeft plaatsgevonden draagt Natuurbegraven Nederland het natuurgebied over aan Natuurmonumenten. Wij zorgen dan tot in de eeuwigheid voor het onderhoud en beheer van het gebied.
Naar verwachting start in 2025 de inrichting van 128 ha natuur in de Bonnenpolder bij Rotterdam. Een gedeelte van het natuurgebied gaat ruimte bieden voor natuurbegraven. Natuurbegraven Nederland zal dit samen met het Zuid-Hollands Landschap beheren. Natuurmonumenten was bij de planvorming betrokken.
Staat jouw vraag er niet tussen? Op de website van Natuurbegraven Nederland staan nog meer vragen beantwoord.