Projectbeschrijving - Natuurherstel Beekbergerwoud
Natuurmonumenten streeft ernaar om het hele terrein van het oorspronkelijke Beekbergerwoud om te vormen tot een nieuw natuurgebied. Dat wil zeggen dat niet alleen in het westelijk deel, waar Natuurmonumenten al bezittingen heeft, maar ook in het oostelijk deel, dat nog in landbouwkundig gebruik is, gronden zullen worden aangekocht. De snelweg die het gebied doorsnijdt, wordt als een gegeven geaccepteerd. De redenen om beide kanten van de snelweg op te nemen zijn onder andere: de historische betekenis van het gebied, de bijzondere plantensoorten in het oostelijk deel en de hydrologische samenhang van het gebied - het kwelwater gebied zal in zijn totaliteit moeten worden aangepakt om tot goed resultaat te leiden.
Minder versnippering
De uitwisselingsmogelijkheden voor planten en dieren tussen het Beekbergerwoud en omliggende natuurgebieden zullen worden verbeterd door de aanleg van verbindingszones, met name langs de Beekbergse Beek en langs de A50. Verbinding is belangrijk om nieuwe soorten in het Beekbergerwoud een kans te geven. Ook kan het Beekbergerwoud door zijn omvang een rol spelen in de grotere verbinding tussen Veluwe en het IJsseldal. De A50 die door het woud blijft lopen is de belangrijkste barrière. Maar voorzieningen langs de weg als ecoducten of duikers maken het mogelijk de invloed van deze barrière te verminderen.
Begrazing
Begrazing zal leiden tot meer variatie in het gebied. Voor het Beekbergerwoud kiest Natuurmonumenten in principe voor extensieve begrazing van de vochtige randgebieden. Hierdoor kan een afwisseling van bloemrijk grasland en vochtig bos in stand blijven. Er worden runderen ingezet die het gebied begrazen. Ook reeën hebben zich hier al op eigen kracht gevestigd.
Reliëf
De oude hoogteverschillen zijn in de loop der jaren verdwenen. En juist dat reliëf zorgt voor variatie in de plantengroei. Op basis van gegevens uit bodemonderzoek en oude kaarten zal de bodem op sommige plaatsen worden afgegraven en op andere opgehoogd. De grond die vrijkomt op plekken waar dieper wordt gegraven, wordt gebruikt om de horsten (ca. 70 cm hoge heuveltjes) van weleer te vormen. De moerassen worden grotendeels ondiep gemaakt met een klein diep gedeelte ten behoeve van het open water. Het hele gebied zal vochtiger gemaakt worden, zonder dat er bij het omringende gebied wateroverlast zal ontstaan.
Voortgang
De werkzaamheden voor de eerste 54 hectare bos zijn in de zomer van 2006 gestart en inmiddels afgerond. Om weer een soortenrijk nat bos te creëren, wordt het water in dit gebied langer vastgehouden. Daarom zijn er greppels en sloten dichtgegooid en is er een stuw geplaatst. Ook zijn er poelen aangelegd en met het vrijgekomen grond zijn horsten (ca 70 cm. hoge heuveltjes) opgeworpen. Deze horsten zijn beplant met boomsoorten die uit het gebied verdwenen zijn, zoals zoete kers, haagbeuk en winterlinde. Ook de zaden van oorspronkelijke planten kunnen zich verspreiden. In de lage delen kunnen zich soorten vestigen als het knikkend nagelkruid, goudveil, bittere veldkers, slanke sleutelbloem, gele lis en kale jonker. Op de hogere, drogere delen krijgen gulden boterbloem, bosanemoon, gevlekte aronskelk en zwartblauwe rapunzel nieuwe kansen.
Houtwal omringd door boterbloemen
Er is eind 2006 een wandelpad aangelegd dat gedeeltelijk uit vlonders bestaat; bij nat weer blijft het wandelpad moeilijk begaanbaar. Rondom bestaande woningen in het gebied zijn sloten aangelegd of uitgebaggerd om wateroverlast te voorkomen. Aan de oost- en noordzijde is een kade aangelegd om het wegstromen van water te voorkomen. Ook zijn rasters geplaatst om het vee binnen het geschikte gebied te behouden.Naast de weilanden staan nog rijk gevulde houtwallen met resten van de oorspronkelijke vegetatie. De grasmat is op verschillende plaatsen gefreesd, zodat er een goed zaaibed ontstaat voor verspreiding van bomen en planten vanuit de houtwallen.
In de winter kan in dit gebied niet gewerkt worden, omdat het gebied dan te nat is voor machines. In het voorjaar van 2007 is het wandelpad voltooid en werd er een parkeerplaats aangelegd langs de Woudweg. Daarna is een uitkijktoren geplaatst, van waaraf je een mooi overzicht heeft over het gebied. Fase II van de ontwikkeling van het Beekbergerwoud is gepland voor 2010, maar hangt onder meer af van het verwerven van gronden.
