Ga direct naar inhoud
Nieuws

Natuurmonumenten: Remkes bevestigt noodzaak om uitstoot acuut fors te reduceren

05 oktober 2022 | Marjolein Koek

Vandaag presenteerde Johan Remkes na zijn gesprekken met de vele verschillende betrokkenen zijn advies over de stikstofcrisis met zijn rapport ‘Wat kan wel'. Natuurmonumenten is na eerste lezing voorzichtig positief over het rapport, dat evenwichtig is en oog heeft voor alle belangen, zonder aan de onontkoombare noodzaak voor natuurherstel te tornen.

Te veel stikstof in Kampina

Reductiedoelen blijven staan en dat is goed nieuws voor natuur

Remkes is duidelijk: de stikstofuitstoot moet omlaag en 50% reductie in 2030 blijft dan ook als doel staan. Tussentijds wordt bovendien de staat van de natuur gemeten. Natuurlijk is het verstandig om tussentijds een vinger aan de pols te houden, maar het mag geen aanleiding vormen om aan de doelen te tornen.

Stilstand is achteruitgang

Nu investeren in natuur betekent investeren in onze eigen leefomgeving, in onze toekomst en die van onze (klein)kinderen. Elke dag stilstand maakt het probleem voor de natuur groter en moeilijker oplosbaar. De stikstofuitstoot moet nu echt omlaag. Het voorstel om dat versneld te doen middels een aanpak van circa 500 tot 600 piekbelasters – uit alle sectoren – is daarom te prijzen; dit zorgt echt voor fikse uitstootreductie op korte termijn. Nu de uitstoot verlagen, geeft lucht in het verdere proces om ook op lokaal en regionaal niveau de doelen te halen. Daarnaast geeft het perspectief aan een grote groep overige agrarische ondernemers: ruimte zowel in stikstof als grond die stoppers achterlaten gaat namelijk niet enkel naar de natuur, maar juist ook naar hun buurman die wil extensiveren.

Het rapport van Remkes uitwerken in een landbouwakkoord waarin ook wordt benadrukt dat ketenpartijen medeverantwoordelijk zijn, kan positief zijn. Het is noodzakelijk dat breder dan de landbouwsector partijen worden aangesproken op hun bijdrage aan de landbouwtransitie en het verdienmodel van de boer. Tegelijkertijd mag het opstellen van dat akkoord niet tot verdere vertraging leiden: hoe langer je wacht, hoe verder de natuur verslechtert en hoe groter de reductieopgave voor natuurherstel.

Bij integrale doelen passen integrale instrumenten

Technische innovaties zijn ‘’geen silver bullet’’, zegt Remkes. Het biedt op korte termijn geen vergunningsruimte, nog los van het feit dat deze juridisch niet altijd even houdbaar blijken. Het is bovendien van belang dat we ons niet blindstaren op stikstof alleen. Een integrale aanpak is nodig. Niet alleen in de doelen die we stellen (water, bodem, klimaat) maar ook in de innovaties die we kiezen als instrument om die integrale doelen te behalen. Zo kan natuur écht herstellen en voorkom je dat we weer in een situatie terechtkomen waarin mensen investeren in iets dat later onderuitgaat bij de rechter. Om uit de discussie over wat wel en niet werkt te komen, is een lijst van bewezen effectieve innovaties nodig die op meer toezien dan stikstofreductie alleen. Daarmee investeer je niet alleen in stikstofreductie maar ook meteen in schoner water, schonere lucht, het verbeteren van dierenwelzijn en de klimaatopgave.

Kritische Depositiewaarde: geen oude schoenen weggooien voor je nieuwe hebt

Stikstof is niet de enige maatstaf om natuurkwaliteit mee aan te kunnen duiden, maar wel een heel belangrijke. Natuurmonumenten staat positief tegenover het uitwerken van een bredere meetmethode om de staat van de natuur te kunnen weergeven. Alleen door breder te meten, kunnen we breder sturen op resultaat voor de natuur. We moeten echter oppassen dat we geen oude schoenen weggooien voor we nieuwe hebben. De ‘bredere maatstaf’ moet juridisch getoetst en geborgd zijn voor hij wordt gebruikt. Tot die tijd moeten we vasthouden aan de huidige – en op dit moment enige juridisch geborgde methodiek rond de kritische depositiewaarde.

Perspectief en samenwerking

Remkes biedt boeren perspectief door voor te stellen om te werken met vier gebieden. Elk gebied geeft ruimte voor een andere vorm van landbouw met een eigen verdienmodel die past bij de eisen  die natuur, water en bodem stellen. Verder moeten boeren worden beloond voor duurzame producten. Het ‘hoe’ daarvan is in Remkes’ advies nog niet uitgewerkt. Een recente wijziging in Europese mededingingswetgeving biedt ruimte om duurzaamheidsafspraken te maken en boeren eerlijk te belonen voor het produceren van duurzame producten. Daarmee is een jarenlange discussie ten einde en liggen er kansen voor het kabinet om met ketenpartijen hier vorm aan te geven.

Remkes geeft met deze adviezen boeren en natuur een duurzaam toekomstperspectief. “Er moet uitzicht zijn op een langjarig verdienmodel, zodat het voor een boer mogelijk is om te ondernemen.”, aldus Remkes. Boeren horen bij Nederland en zijn cruciaal voor beheer en behoud van ons landschap en de biodiversiteit. We zien er naar uit om met politiek én boeren aan de slag te gaan voor een mooier, gezonder, leefbaarder Nederland.

Wachten op kabinetsreactie

Het is nu wachten op de kabinetsreactie op het advies van Remkes. We kijken ernaar uit om samen met boeren en andere sectoren te werken in de praktijk, in de gebieden, aan een duurzaam perspectief voor eenieder. Voor de natuurgebieden die snakken naar herstel, maar net zo goed voor onze buren, boeren, die snakken naar duidelijkheid en ondernemingsruimte. Remkes geeft met dit advies alvast een duidelijk pad aan, het is aan het kabinet om de weg te leiden.

Bekijk hier de veelgestelde vragen over stikstof.

 

 

Marjolein Koek
Marjolein Koek

Persvoorlichter