Natuurmonumenten positief over klimaatplannen
Vandaag presenteerde het kabinet het klimaatakkoord. Natuurmonumenten heeft mee onderhandeld over de thema’s landbouw, landgebruik en natuur. Directeur Marc van den Tweel van Natuurmonumenten: “Met dit klimaatakkoord zet het kabinet grote stappen om de Nederlandse landbouw duurzamer én natuurinclusiever te maken. Daarover zijn we razend enthousiast. We zeggen het niet snel, maar minister Carola Schouten verdient een diepe buiging voor dit uitstekende resultaat”.
Het klimaatakkoord is een gezamenlijke uitwerking van maatschappelijke organisaties, bedrijfsleven en overheden om 49% minder CO2 uit te stoten in 2030. Daaraan moeten alle sectoren bijdragen, dus industrie en transport, maar bijvoorbeeld ook de landbouw. Het kabinet heeft besloten om de ambitie voor landbouw te verhogen van 3,5 megaton CO2-reductie naar 6 megaton. Deze hogere doelstelling wordt ingevuld met maatregelen die niet alleen goed uitpakken voor het klimaat, maar ook voor natuur en landschap.
Van den Tweel: “De tijd dat we maatregelen kunnen nemen die alleen goed zijn voor het klimaat of voor onze economie is voorbij. Het belang van natuur en landschap moet worden meegenomen in alle stappen die we zetten naar een energieneutraal Nederland. Minister Schouten laat met haar plannen voor de landbouw zien dat ze dat uitgangspunt deelt. Daar is Natuurmonumenten erg blij mee”.
Veenweidegebieden
Uitgesproken positief is Natuurmonumenten over de plannen die het kabinet heeft voor de Nederlandse veenweidegebieden. Van den Tweel: “Veenweidegebieden zijn de grootste probleemlandschappen van ons land. De bodem daalt er jaarlijks met gemiddeld één centimeter. Het veen oxideert en verdampt letterlijk in de lucht. Dat is natuurlijk niet eindeloos vol te houden, en leidt bovendien tot forse CO2-uitstoot. Het zijn ook de landschappen waar we ontzettend veel bloemen, weidevogels en moerasnatuur zijn kwijtgeraakt”.
Tot 2030 maakt het kabinet 276 miljoen euro vrij om een CO2-reductie van 1 megaton te realiseren in ongeveer de helft van alle veenweidegebieden. Dit wil het kabinet doen door 10.000 hectare agrarische natuur te creëren en door boeren te stimuleren om de overstap te maken naar natte teelten met hogere grondwaterstanden. Hierbij wordt vooral ingezet op boeren in de buurt van kwetsbare natuurgebieden (Natura2000). Van den Tweel: “Dit is een echte winst-verdubbelaar: minder uitdroging van kwetsbare natuurgebieden, minder instroom van ammoniak en betere kansen voor het herstel van weidevogels. Hiermee laat het kabinet zien dat belangen van klimaat en natuur elkaar uitstekend kunnen versterken”.
Bos, bomen en natuur
Natuurgebieden zijn ‘levende koolstof-opslagsystemen’. Die waarde van onze natuur wordt volop erkend in het klimaatakkoord. Daarbij is, terecht, bijzondere aandacht voor het belang van bossen. Natuurmonumenten is enthousiast over de plannen van het kabinet om ontbossing tegen te gaan.
Van den Tweel: “Bij Natuurmonumenten is het bosareaal de voorbije jaren toegenomen, maar we zien dat het totale bosoppervlak in Nederland afneemt. Daarover maken we ons zorgen. Het is goed dat het kabinet er nu voor kiest om bossen weer uit te breiden”. Deze maatregelen worden dit jaar verder uitgewerkt in de Bossenstrategie die minister Schouten samen met de provincies opstelt. Natuurmonumenten wordt daar volop bij betrokken.
Veehouderij
Met het klimaatakkoord maakt het kabinet serieus werk van de vergroening van de veehouderij. Tot 2030 komt een bedrag van 252 miljoen euro beschikbaar. Onder andere voor de bouw van stallen die minder broeikasgassen uitstoten, en voor een warme sanering van de varkenshouderij. Ook komt er 100 miljoen euro extra beschikbaar voor extensivering van de melkveehouderij in de buurt van natuurgebieden.
Van den Tweel: “Krimp van de veestapel is een gevoelig onderwerp. Wij vinden het prijzenswaardig dat dit kabinet op een respectvolle en sociale manier de stap durft te zetten naar minder dieren – en daarbij ook nadrukkelijk de natuur mee koppelt”. Wat Natuurmonumenten betreft ligt er nu een centrale rol voor de provincies om samen met boeren én natuurorganisaties uit te werken welke keuzes in elke regio in het beste belang zijn van landbouw en natuur.
Windmolens en zonneparken
Natuurmonumenten heeft een groot punt van kritiek op het klimaatakkoord: het feit dat beschermde natuurgebieden geen aparte status hebben gekregen bij de bouw van windmolens en zonneparken. Het klimaatakkoord zegt weliswaar dat natuur van belang is, maar ook dat dit belang altijd afgewogen moet worden tegen andere belangen zoals energievoorziening en woningbouw. Beschermde natuurgebieden en grote wateren worden hierdoor als het ware vogelvrij verklaard.
Van den Tweel: “Daar blijven we ons met hand en tand tegen verzetten. Onze missie is al 115 jaar om ervoor te zorgen dat er niet gebouwd wordt in beschermde natuurgebieden. We vinden het een ernstige misser dat het kabinet er niet voor kiest om eerst maximaal te bouwen op industriegebieden, daken en langs wegen. Natuurmonumenten blijft zich inspannen om ervoor te zorgen dat de energietransitie niet ten koste gaat van onze kostbare natuur en de kwetsbare biodiversiteit in ons land”.
