Natuur en landschap ondergeschoven in regionale energiestrategieën
In de regionale plannen voor het plaatsen van windmolens en zonnevelden wordt onvoldoende rekening gehouden met natuur- en landschapswaarden. Dat vinden De Natuur en Milieufederaties, Vogelbescherming Nederland, Natuur & Milieu, LandschappenNL en
Natuurmonumenten naar aanleiding van de analyse van de Regionale Energie Strategieën (RES) die vandaag door het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) is gepresenteerd.
Er wordt niet alleen onvoldoende rekening gehouden met natuur- en landschapswaarden in zes RES-regio’s zijn zelfs ‘zoekgebieden’ aangewezen die overlappen met de wettelijk beschermde Natura 2000-gebieden. Volgens de natuur- en milieuorganisaties is het heel positief dat er hard gewerkt wordt aan meer schone energie en burgers hier meer bij betrokken worden. Het is echter een gemiste kans dat natuur- en landschapswaarden niet meegewogen zijn in de PBL-analyse. Annie van de Pas, netwerkdirecteur van de Natuur en Milieufederaties: “We moeten de ecologische crisis tegelijk met de klimaatcrisis en energietransitie aanpakken. Dit kan door kwetsbare natuur te ontzien en de biodiversiteit te verhogen op plekken waar energieprojecten komen. Dat kan door de RES’en veel actiever opgepakt worden.”
Zoekgebieden nog teveel in de natuur
Uit onderzoek van de Natuur en Milieufederaties blijkt dat in 19 van de 29 RES-regio’s geen zorgvuldige analyse is gemaakt van het effect van duurzame energiebronnen op de natuur en het landschap. In een derde van de RES’en liggen zoekgebieden (deels) in natuurgebieden die behoren tot het Natuurnetwerk Nederland (NNN) en ten minste dertien zoekgebieden kruisen vastgestelde Weidevogelkerngebieden. Uit een analyse van Natuurmonumenten en Vogelbescherming eerder dit jaar bleek ook dat in 14 van de 30 regio’s nieuwe zoekgebieden voor wind- en zonne-energie (gedeeltelijk) in beschermde natuur en waardevolle landschappen zijn opgenomen. “In een aantal RES regio’s gaat het wel goed. Hun aanpak moet het voorbeeld worden voor de rest”, aldus Van de Pas.
Integrale aanpak nodig
Volgens de vijf natuur-en milieuorganisaties is er landelijke regie nodig om integraal naar de zoekgebieden te kijken, omdat verkeerde keuzes langdurige negatieve consequenties kunnen hebben. De integraliteit en eenduidigheid zijn niet alleen essentieel om de natuur te beschermen en te versterken, maar zorgt er ook voor dat maatregelen meegenomen worden voor bijvoorbeeld stikstofvermindering, regulering van het waterpeil, klimaatadaptatie, mobiliteit en woningbouw. Bovenal moet er volgens de natuur- en milieuorganisaties, nog voordat er een locatie wordt aangewezen voor een mogelijk zonne- of windpark, een Milieu Effectrapport opgesteld worden.
