Cruciaal - broeihopen voor ringslangen
Met vereende krachten een broeihoop aanleggen voor ringslangen. Dat gebeurde vorige week op landgoed Velhorst. Een precies werkje. Takken slepen, flinke stammen stapelen en plantaardig maaisel én mest toevoegen. Broeihopen zijn voor ringslangen van groot belang om eieren in te leggen.
RAVON begeleide deze dag. Zij zijn de natuurbeschermings- en onderzoeksorganisatie voor amfibieën en reptielen in Nederland. Zij weten alles over de ecologie van de ringslang, de relatie tussen mens en ringslang, het belang van broeihopen en de bescherming van de ringslang.
Tips voor het maken van een broeihoop
Een vertegenwoordiger van RAVON leerde Natuurmonumenten vrijwilligers en medewerkers van drie verschillende beheereenheden en een vertegenwoordiger van waterschap Rijn en IJssel de optimale broeihoop te bouwen. De belangrijkste tips:
- grote takken op de bodem, waar ze de eieren tegenaan afzetten en zodat er holtes onderin zitten voor de slang om in te kruipen;
- hoe groter hoe beter, want dan blijft de temperatuur stabieler en droogt de hoop minder snel uit;
- Maart en april zijn de beste maanden om een broeihoop te maken, omdat de piek van de broei al is geweest voor de slang haar eieren afzet.
- Meer informatie: broeihopen.nl
Velhorst als oud leefgebied
Velhorst is van oudsher al een leefgebied van de soort. Op het landgoed zelf zit (voor zover bekend) momenteel geen populatie. De leefomstandigheden zijn er wel heel geschikt, met voldoende voedsel en overwinteringshabitat. Alleen was er geen plek voor de ei-afzet, geen broeihoop.
De hopen die nu zijn aangelegd zijn een mooi begin. Geduld is wel geboden; het kan zijn dat het even duurt voor de slangen de hopen ontdekken. Gelukkig zijn de broeihopen ook zonder slang alsnog heel nuttig voor veel andere dieren. Voor amfibieën zoals kikkers en salamanders die er graag in kruipen, maar ook voor insecten zoals de neushoornkever.
Gebrek aan ei-afzetplekken
Een gebrek aan geschikte plekken voor de ei-afzet is in een groot deel van de Achterhoek dan ook het belangrijkste knelpunt voor het voorkomen van de ringslang; waar vroeger in het kleinschalige Achterhoekse landschap veel kleine boerderijen met mest- en maaisel/takkenhopen voorkwamen, zijn dit soort elementen met de intensivering van de landbouw steeds meer uit het landschap verdwenen. Een ‘broeierige plek’ is echter essentieel voor de ringslang, want de eieren hebben voldoende warmte nodig om uit te kunnen komen.
Kenmerken van de ringslang
Ringslangen zijn goede zwemmers en rivieren en beken zijn daarmee een soort ‘snelwegen voor de ringslang’. Door de broeihopen dicht bij de Berkel te leggen, hopen we eventueel passerende ringslangen opnieuw een plekje te kunnen bieden op de Velhorst, waar ze vroeger ook voorkwamen. Nu moet de slang soms kilometers afstand afleggen om een geschikte plek te vinden, met resultaat vaak aanrijding bij het oversteken van wegen.
