Column stadsboswachter Maurice Kruk: Vroegbloeiers
Stadsboswachter Maurice Kruk werkt aan de Noordrand van Rotterdam, op het Rotterdams platteland en bij Melkschuur Zuidpolder. Samen met de vrijwilligers van Natuurmonumenten onderhoudt hij hier de oer-Hollandse poldernatuur. Of laat hij natuurliefhebbers tijdens een wandeling vanaf Rotterdam CS zien dat natuur overal is, ook in de stad!
Vroegbloeiers
Onder de eerste bloeiende planten van het nieuwe jaar vinden we diverse bol-, knol en wortelgewassen. Bekende soorten zijn o.a. sneeuwklokje, winterakoniet, bosanemoon en krokus. Ook wel bekend als ‘stinzenplanten’. Vanaf circa de 16e eeuw zijn stinzenplanten oorspronkelijk aangeplant op buitenplaatsen, rondom kastelen en landhuizen. Vooral onder bomen en struiken. De planten bloeien voordat het blad aan de bomen komt en het bos donker wordt. Tegenwoordig vind je ze echter ook op boerenerven en in menig burgertuin. Het woord stinzenplant komt van het Friese woord stins (stenen huis), woningen van adellijke of aanzienlijke heren, die dikwijls landgoederen bezaten. In Friesland is het voorkomen van deze plantensoorten voor het eerst beschreven. De term stinzenplant is echter waarschijnlijk pas in 1932 geïntroduceerd. Meestal betreft het geen oorspronkelijke inheemse soorten, hun natuurlijke groeiplaatsen zijn rond de Middellandse Zee. In de loop der tijd zijn ze verwilderd en ingeburgerd. Sommige soorten echter, zoals de vingerhelmbloem, komen van nature wel in Nederland voor.
Verscheidene stinzenplanten hebben het in het kader van de Flora- en faunawet zelfs geschopt tot beschermde soort. Zoals bijvoorbeeld daslook en herfsttijloos. Ze staan echter niet meer op de lijst van beschermde soorten van de opvolger van de Flora- en faunawet, de Wet natuurbescherming. Dat neemt niet weg dat we van deze doorgaans kleurrijk bloeiende planten kunnen genieten. Ook de vroeg uitvliegende bijen en hommels bezoeken maar al te graag de bloemen. Je treft de prille voorjaarsbodes uiteraard aan bij de nog altijd bestaande Friese stinzen, maar bijvoorbeeld ook in Groningen op borgterreinen, en ook veel op Utrechtse en Gelderse landgoederen en buitenplaatsen. Dichterbij, op Buitenplaats De Tempel in Rotterdam, zien we met name het sneeuwklokje in grote tapijten de bodem bedekken. Door recente nieuwe aanplant is het assortiment stinzenplanten daar verder uitgebreid. Maar ook staan er soorten die met betrekking tot de stinzenflora als ‘bijgoed’ worden gezien, zoals Japans Hoefblad, Blauwe anemoon en Speenkruid. Een wandeling op De Tempel is warm aanbevolen voor als je op zoek bent naar een beetje lentegevoel.
Meer stadsboswachter Maurice?
Voor een dagelijks kijkje achter de schermen, prachtige foto's of het laatste nieuws kun je boswachter Maurice volgen op Twitter!
Of kijk hier voor de eerdere columns van stadsboswachter Maurice >>
