Column stadsboswachter Maurice: Biodiversiteit
Stadsboswachter Maurice Kruk werkt aan de Noordrand van Rotterdam, op het Rotterdams platteland en bij Melkschuur Zuidpolder. Samen met de vrijwilligers van Natuurmonumenten onderhoudt hij hier de oer-Hollandse poldernatuur. Of laat hij natuurliefhebbers tijdens een wandeling vanaf Rotterdam CS zien dat natuur overal is, ook in de stad!
Biodiversiteit
Er doen veel negatieve reacties de ronde over het wereldwijde verlies aan biodiversiteit (verscheidenheid aan soorten): ontkenning, complot denken, bagatellisering, afschuiving en berusting. Natuurlijk zijn er ook mensen en organisaties zoals Natuurmonumenten die het serieus nemen en actie ondernemen. Maar waarom? Of je natuur c.q. andere plant- en diersoorten moet beschermen is in wezen een morele vraag. Het gaat immers niet om de vraag hoe de wereld is, maar hoe die zou moeten zijn. En welk handelen dan juist en rechtvaardig is.
Vaak wordt genoemd dat natuurbescherming ook in ons eigen (menselijk) belang is. Het Wereld Natuur Fonds (WNF) formuleert het zo: “We zijn van natuurlijke ecosystemen afhankelijk voor de diensten die ze leveren. We zijn volledig op de natuur aangewezen voor de lucht die we ademen, het water dat we drinken, een stabiel klimaat, voedsel en andere basisproducten en, niet het minst, voor onze gezondheid, inspiratie en geluk.” In zijn algemeenheid wellicht juist, maar terecht stelt filosoof Bas Haring dat dat niet hoeft te betekenen dat we elke afzonderlijke soort redden van de ondergang. Een andere reden voor natuurbehoud is dat natuur een zogenaamde intrinsieke waarde wordt toegekend, een waarde los van de mens of menselijk belang. Planten en dieren hebben uit zichzelf bestaansrecht en aantasting daarvan moet zoveel mogelijk vermeden worden.
Wetende dat we zelf dieren zijn, onderdeel van het geheel dat we natuur noemen, verwant aan alle andere leven op aarde, kortom zijnde één familie, is het dus de vraag hoe we willen omgaan met onze nauwe en verre verwanten, onze familie. Voor de omgang met medemensen hebben we daarvoor regels ontwikkeld, voor de omgang met niet-menselijke wezens is dat in veel mindere mate het geval. Wel bestaat er zoiets als een zorgplicht voor gehouden dieren, maar ook voor andere organismen, zoal genoemd in de Nederlandse natuurwetgeving. Volgens primatenonderzoeker Frans de Waal is het daarom simpel: “We zouden onze zorgplicht kunnen uitbreiden naar alle andere, niet-menselijke, wezens.” Zorg is wat hem betreft zinvoller dan het toekennen van rechten. En misschien heeft hij daar wel gelijk in.
Meer stadsboswachter Maurice?
Voor een dagelijks kijkje achter de schermen, prachtige foto's of het laatste nieuws kun je boswachter Maurice volgen op Twitter!
Of kijk hier voor de eerdere columns van stadsboswachter Maurice >>