Column boswachter Maurice Kruk: De schoonheid van bomen en bloemen en vogels
Stadsboswachter Maurice Kruk werkt aan de Noordrand van Rotterdam, op het Rotterdams platteland en bij Melkschuur Zuidpolder. Samen met de vrijwilligers van Natuurmonumenten onderhoudt hij hier de oer-Hollandse poldernatuur. Of laat hij natuurliefhebbers tijdens een wandeling vanaf Rotterdam CS zien dat natuur overal is, ook in de stad!
“Waar moet het heen, wanneer wij ons land niet meer volop kunnen bewonderen en liefhebben? Hoe moet de jeugd opgroeien, wanneer zij verstoken blijft van de schoonheid van bomen en bloemen en vogels, van wijde landschappen in verrassende verscheidenheid?”
Een recent pleidooi tegen de teloorgang van de Nederlandse natuur en haar karakteristieke landschappen? Het bijzondere is dat dit reeds in 1939(!) in ‘Waar wonen wij?’ werd geschreven door Jac. P. Thijsse, de bekende onderwijzer en natuurvorser, mede betrokken bij de oprichting van Natuurmonumenten. Dus nog vòòr de tijd van de grote ruilverkavelingen en sterke intensivering van de landbouw. We zouden heden ten dage de situatie van 1939 een enorme verbetering vinden van de kwaliteit van natuur en landschap, maar Thijsse maakte zich toen duidelijk zorgen over de achteruitgang. Dit wordt beschreven in ‘Het landschap en de mensen’ van Auke van der Woud. Van der Woud ontzenuwt in zijn boek de mythe dat de landbouw na de Tweede Wereldoorlog intensiveerde onder het motto ‘nooit meer honger’. Al vanaf ca. 1850 werd gepoogd om de landbouw te rationaliseren, een proces dat na 1900 door meer overheidsbemoeienis op drift raakte en extra versnelde na de Eerste Wereldoorlog. Van meet af aan was daarbij het doel meer export en een grotere bijdrage aan de Nederlandse economie. En via die weg verbetering bewerkstelligen van de algemene levensstandaard. Wat na de Tweede Wereldoorlog speelde, was het oplossen van het vraagstuk van de kleine boeren. Het was eerst overheidsbeleid geweest om zoveel mogelijk mensen in de gelegenheid te stellen zelf een boerderijtje te exploiteren, maar in de praktijk pakte dat niet goed uit en leidde dat tot veel armoede. De kleine boeren dienden derhalve te verdwijnen. Intensivering en schaalvergroting zorgen tot op de dag van vandaag tot een afname van de boerenstand. En van de natuur, waardoor ook in 2022 steeds meer jeugd “verstoken blijft van de schoonheid van bomen en bloemen en vogels”.
