Column boswachter Maurice Kruk: Ataxofobie
Stadsboswachter Maurice Kruk werkt aan de Noordrand van Rotterdam, op het Rotterdams platteland en bij Melkschuur Zuidpolder. Samen met de vrijwilligers van Natuurmonumenten onderhoudt hij hier de oer-Hollandse poldernatuur. Of laat hij natuurliefhebbers tijdens een wandeling vanaf Rotterdam CS zien dat natuur overal is, ook in de stad!
Ataxofobie
April was nog geen drie dagen oud of overal waren gazonmaaiers en motorzeisen aan het werk. Genadeloos werden net bloeiende paarse dovenetels, speenkruid en paardenbloemen onthoofd. Was de biodiversiteitscrisis - volgens sommigen groter dan de klimaatcrisis - nog niet tot iedereen doorgedrongen? Of leidde dat gewoonweg niet tot anders handelen? Van alle aardse organismen claimt de mens grote ruimte ten koste van andere. Op zowel wereldschaal als letterlijk in huis en achtertuin. We bestrijden te vuur en te zwaard ‘onkruid’, ‘rovers’ en ‘ongedierte’. We zetten oerbos en ’woeste grond’ om in landbouwgrond, trekken kronkelende waterlopen recht, leggen moerassen droog en ga zo door. Volgens Herakleitos (ca. 540 v.Chr. - 480 v.Chr.) is er ordening in de natuur en in ons, en kunnen wij haar daardoor kennen. Toch lijkt de mensheid te lijden aan ataxofobie, angst voor wanorde, onnetheid, onvoorspelbaarheid, chaos. En dus verlangen we naar controleer- en beheersbaarheid. Het steeds meer kennen en kunnen beheersen van de natuur heeft ons voorspoed gebracht, maar lijkt soms wel erg ver te zijn doorgeschoten. Het coronavirus laat echter zien dat we niet alles beheersen. De onzekerheden die het met zich meebrengt zijn voor velen dan ook beangstigend. Het beheersen van natuur kost vele organismen - soms letterlijk - de kop. Het tempo waarin soorten verdwijnen door menselijk toedoen is thans ongekend. Daarom niet verwonderlijk, dat sommige natuurbeschermers ‘natuurlijke processen’ propageren (lees: niet door de mens beheerst). Zich niet met de niet-menselijke natuur bemoeien verwordt dan tot het juiste handelen. Een klassieke denkfout overigens, want uit hoe de wereld is, volgt niet automatisch hoe deze behoort te zijn. De vraag is dan ook of de mensloze wensnatuur voortkomt uit een liefde voor natuur dan wel uit een afkeer van mensen. Door onvoorziene omstandigheden kunnen we momenteel echter nog niet bepalen of de cursus ‘omgaan met onzekerheden’ doorgaat.
Meer stadsboswachter Maurice?
Voor een dagelijks kijkje achter de schermen, prachtige foto's of het laatste nieuws kun je boswachter Maurice volgen op Twitter!
Of kijk hier voor de eerdere columns van stadsboswachter Maurice >>
