Regenwormenfestival in het Wormer- en Jisperveld

Het is een drukte van belang op woensdag 26 maart. Aan een lange tafel zitten mensen met brokken bruine grond voor zich. Er komt geregeld weer een team binnen met een vers brokken veen- of kleigrond. Vandaag worden regenwormen verzameld voor onderzoek, een ‘regenwormenfestival’ heeft professor Matty Berg het genoemd. Onderzoekers, vrijwilligers, boeren en boswachters werken zij aan zij. Er staan bakjes met regenwormen en iedereen heeft vieze handen.

Matty Berg is professor Community Ecology aan de Vrije Universiteit in Amsterdam en doet onderzoek voor het programma VeenVitaal. Het verzamelen van regenwormen is daar onderdeel van. Vooraf zijn locaties uitgezocht verspreid in het Wormer- en Jisperveld. Op elke locatie worden acht klompen grond van 20x20x20cm uitgestoken en meegenomen. Regenwormen zitten vooral in de bovenste 10-20 centimeter, tussen de wortels van het gras. In de werkschuur van Natuurmonumenten worden de grondmonsters uitgeplozen. De vele vrijwilligers halen de regenwormen eruit en verzamelen ze voor verder onderzoek op de VU. De uitgeplozen grond brengen ze terug naar de plek waar het uitgestoken is.

Er wordt gekeken hoeveel regenwormen  in een brok weidegrond zitten, welke soorten en, hoe groot ze zijn. Door de verschillende locaties waar de klompen veen genomen zijn te vergelijken kun je zien waar regenwormen graag zitten en wat de effecten van verschillend graslandbeheer zijn. Dit wordt dan naast de aantallen broedende weidevogels gehouden en gegevens over de bodem zoals bemesting, zuurgraad, organische stof. Regenwormen zijn belangrijk voedsel voor de volwassen weidevogels, een van de hoofddoelen van het natuurbeheer in het Wormer en Jisperveld. Meer kennis hierover helpt om het gebied optimaal in te richten en te beheren. Professor Matty Berg: ‘Elk jaar organiseren we op een andere veenlocatie het regenwormenfestival om beter te begrijpen hoe graslandbeheer van invloed is op het aantal regenwormen.’.

VeenVitaal is een bijzondere samenwerking van wetenschappers, soortbeschermingsorganisaties, natuurbeheerders, boeren, bestuurders en vele anderen in de regio Amsterdam. Het doel van het project is om veenweiden te verduurzamen. Er wordt onderzocht welke ingrepen in het landschap effectief zijn om de biodiversiteit te herstellen, veenafbraak en broeikasgasemissies een halt toe te roepen, bedrijfsvoering op het laagveen rendabel te maken voor boeren en grondeigenaren en behoud van een inspirerend landschap voor burgers. Vorig voorjaar is een regenwormenfestival gehouden in Spaarnwoude. In oktober is een Noordse woelmuisfestival gehouden in Waterland, een dag waarbij het onderzoek in het veld gericht was op het verzamelen van muizenkeutels om zo meer te leren over het oevergebruik door de Noordse woelmuizen. In november was er een symposium over toekomst voor de natuurinclusieve landbouw. Voor 2025 staan onder andere een inventarisatie van planten en insecten op oevers op het programma, het volgen van gezenderde grutto’s en nog een Noordse woelmuizenfestival.