Ontdek sporen van de geschiedenis in natuurgebied Planken Wambuis. Wandel langs grenzen en wegen uit een ver en minder ver verleden en je gaat het landschap met andere ogen zien.
Een rij beuken, een langgerekte greppel, een open plek in het bos – je loopt er vaak langs zonder er bij na te denken. Toch kunnen ze je veel vertellen over de geschiedenis van het gebied. Wil je cultuurhistorische sporen als deze wel eens leren duiden? Volg dan deze route door Planken Wambuis. Met de tekst en foto’s langs de route komt de geschiedenis tot leven.
Een aanrader voor liefhebbers van cultuurhistorie.
Deze wandeling van ongeveer 4,5 km is niet gemarkeerd. Volg daarom de routeaanwijzingen in de tekst (vetgedrukt) en gebruik het kaartje.
Loop vanaf de Carpool/ Parkeerplaats naar de Wolfhezerweg, steek deze over en steek vervolgens de N224 over. Volg rechts het fietspad zo’n 50 meter tot aan een grote berk (te herkennen aan de witte stam).
Wat nu Planken Wambuis is, heette vroeger het Reemsterveld. De naam geeft al aan dat het landschap hier toen open was. De boeren van Oud Reemst weidden er hun vee.
Het Reemsterveld, eigendom van de baron van Rosendael, lag in het toenmalige Schoutambt Ede. Deze wandeling voert je langs verschillende punten op de grens tussen het Reemsterveld en het Schependom Arnhem.
Je staat hier op die vroegere grens. De stenen paal die de grens markeerde staat er nog. Zoek tussen de begroeiing onderaan de helling, schuin achter de witte stam van de berk en een paar meter rechts van de grote eik naar een ca. 1 meter hoge stenen paal.
Op een kaart uit 1750 staat deze grenspaal aangemerkt als de 'Bruijtspol'. Zoals je later in de wandeling zult zien waren grenspalen als deze vaak meer dan 2 meter hoog - de 'Bruijtspol' is helaas afgebroken.
Loop terug naar de kruising en sla de Van Nieuwenhuijzen weg in. Loop voorbij de gebouwen tot aan de inrit naar de zendmast.
2. Bommenlijntje
Op dit punt zie je links langs de weg twee parallel lopende greppels liggen met daartussen een verhoging van enkele meters breed. Zie de foto, genomen vanaf de inrit naar de zendmast.
De verhoging is het tracé van een vroeger spoorlijntje uit de Tweede Wereldoorlog. Over dit zogenaamde ‘bommenlijntje’ vervoerden de Duitse bezetters munitie en materieel van station Wolfheze naar de 'Fliegerhorst' Deelen. Het vliegveld Deelen was in de oorlog één van de grootste militaire vliegvelden van Europa. Het vervulde een belangrijke rol in de luchtverdediging van het Duitse Rijk.
Het oude spoortraject is nog goed te volgen. We zullen het ook later tijdens de wandeling nog tegenkomen.
Vervolg de weg tot aan het bord 'Lange Hut' - rechts van de weg.
3. Grenswal
De grens tussen Ede en Arnhem liep over de zuidelijke helling van het Papendal. Die helling van het dal zie je inmiddels aan je rechterhand.
Volg bij het bord 'Lange Hut' het pad omhoog, ongeveer 50 meter.
Bijna bovenaan kruist het pad eerst de grensmarkering van het Reemsterveld, aangegeven door een uitgegraven greppel met daarlangs een wal. Hier was die wal met eiken beplant, een enkele is er nog te zien.
Ook hier loopt de vroegere begrenzing van het Reemsterveld - aangegeven met de wal - gelijk op met de grens tussen Ede en Arnhem - die wordt aangegeven met een grenspaal. Net voorbij de greppel en een meter of tien rechts van het pad, kun je deze 2 meter hoge grenspaal zien staan. De verhoging of ‘pol’ waar hij op staat maakte hem nog beter zichtbaar.
Loop weer terug de helling af en vervolg het pad rechtsaf.
