Voortgang restauratie boerderij en erf Velhorst 3
Natuurmonumenten werkt op landgoed Velhorst aan de restauratie van de rijksmonumentale boerderij en het bijbehorende erf van Velhorst 3. Het wordt uiteindelijk een sfeervol woonerf voor één huishouden. Inmiddels zijn de noodzakelijke sloopwerkzaamheden klaar. Naar verwachting starten de restauratiewerkzaamheden in augustus 2025 en nemen zeker negen maanden in beslag.
Proces en planning
Voordat we met de daadwerkelijke restauratie aan de rijksmonumentale boerderij en bijgebouwen kunnen starten, hebben we de volgende processtappen genomen:
- Voor de gebouwen op de Velhorst 3 is een cultuurhistorische waardestelling gemaakt. Een rapport waarin beschreven staat welke onderdelen van de gebouwen historisch waardevol zijn. Dat zijn de rijksmonumentale boerderij, het bakhuis, de jongveeschuur, de hooibergen en de waterput. Deze waardestelling is voor Natuurmonumenten de basis voor de restauratie- en verduurzamingsplannen.
- In januari 2024 is de sloopvergunning binnen gekomen voor het saneren en slopen van alle overtollige agrarische bebouwing; de ligboxenstal, mestkelders, kuilvoerplaten en het melklokaal.
- In november 2024 is de omgevingsvergunning definitief geworden. Hiermee kan Natuurmonumenten de functie van de boerderij wijzigen van agrarisch naar wonen. Daarbij wordt gelijk toestemming gevraagd voor restauratie- en verduurzamingsplannen van cultuurhistorisch waardevolle gebouwen.
- Momenteel loopt er nog een flora - en fauna onderzoek. Dit wordt in het voorjaar van 2025 afgerond.
Schets van de erfinrichting
Op bovenstaande schets is te zien hoe het erf straks beter is ingepast in het landschap van landgoed Velhorst. Elementen van het oude landbouwgebruik zijn nog zichtbaar, zoals bijvoorbeeld de het bakhuis, de hooibergen en de jongveeschuur.
Natuurinclusieve landbouw
In 2017 zijn de twee boerenbedrijven op landgoed Velhorst gestopt en vrijgekomen van pacht. Natuurmonumenten heeft dit moment aangegrepen om invulling te geven aan natuurinclusieve landbouw en de gebouwen te restaureren en verduurzamen. In 2018 is Natuurmonumenten de samenwerking aangegaan met Arjen en Winny van Buuren. Hun voorbeeldbedrijf Vrienden van de Velhorst is biologisch en gemengd (kringlooplandbouw). Dit jaar is uit metingen gebleken dat hun manier van werken aantoonbaar zorgt voor herstel van de natuur en biodiversiteit op landgoed Velhorst.
