Fortenfietsroute De Ronde Venen

3 uur 39

44 km

Over de route

Fietsend door het karakteristieke Hollandse veenweidegebied van gemeente De Ronde Venen ontdek je het linielandschap van de Hollandse Waterlinies. Je passeert forten, een liniedijk en twee batterijen, die allemaal onderdeel uitmaakten van de Stelling van Amsterdam.

Water als wapen

Tussen 1881 en 1914 bouwde het Departement van Oorlog hier een verdedigingskring rond de hoofdstad Amsterdam. Die kring werd de Stelling van Amsterdam genoemd en lag zo’n 15 tot 20 kilometer van het centrum van de stad. De waterlinie bestond uit onder meer uit forten met geschut, sluizen en land dat onder water gezet kon worden. Het belangrijkste wapen van deze manier van verdedigen was water. Als de vijand kwam zouden de polders, die je gaat passeren, allemaal onder water gezet worden. Een laag van zo’n 40 cm was te diep voor man en paard en te ondiep voor boten.

Turfwinning

Dit landschap heeft -door de geschiedenis heen- verschillende gedaanteverwisselingen ondergaan. In Botshol en Vinkeveen werd turf gewonnen. Wat nu water is, was vroeger een groot veenkussen. Het veen werd uitgestoken of uitgebaggerd en te drogen gelegd op langgerekte stroken land, die we legakkers noemen. In Vinkeveen werd tot 1975 nog turf gewonnen met als resultaat één grote plas water. Veel van deze plassen zijn drooggemalen tot nieuw land. Alleen de Vinkeveense plassen zijn gebleven.

Fortenfietsroute De Ronde Venen is ontwikkeld door gemeente De Ronde Venen.

Waar kun je starten

Startpunt

Top Winkelpolder

Vinkenkade 75, 3645 AP Vinkeveen (UT)

Wat kom je onderweg tegen?

De Fortenfietsroute De Ronde Venen start op de parkeerplaats van Toeristisch Overstappunt (TOP) Winkelpolder, Vinkenkade 2 in Vinkeveen. Vanaf het TOP rij je via de Molenkade richting de A2. Op de Vinkenkade ga je links af. Na ongeveer 1 km ga je linksaf de Winkeldijk op.

1. Fort aan de Winkel

Net als bij Fort in de Botshol is bij Fort aan de Winkel nooit een betonnen fort gebouwd. De aanleg van een aarden wal bleek genoeg om het gebied tijdens een inundatie te verdedigen. Bij oorlogsdreiging en inundatie zouden de soldaten van achter de wallen met behulp van geschut de kwetsbare plekken in dit deel van de waterlinie verdedigen.
Waar bij Fort in de Botshol het verdedigbaar aardwerk nog aanwezig is, zijn hier de wallen geëgaliseerd voor het realiseren van een camping voor militairen.

Fietsknooppunten: 50 - 70 - 02. Je fietst nu om het natuurgebied Botshol. Tussen de knooppunten 70 en 02 kun je aan de rechterkant de natte natuur van Botshol zien liggen.

2. De natuur van Botshol

Botshol is een typisch Hollands laagveengebied: een landschap met weidse plassen, smalle slootjes, rietland en moerasbos. Een plek waar elk jaar lepelaars, aalscholvers en meeuwen broeden en waar de zeldzame en vlijmscherpe plant galigaan groeit. Je fietst nu langs polder Botshol. Natuurmonumenten doet hier haar best om dit gebied zo aantrekkelijk mogelijk te maken als foerageergebied voor weidevogels als de grutto, kievit en tureluur.

Fietsknooppunten: 70 - 02. Tussen deze knooppunten heb je aan de linkerkant zicht op Fort in de Botshol.

3. Fort in de Botshol

Niet op alle fortterreinen werd een betonnen verdedigingswerk zoals een kazerne of wachthuis gebouwd. Hier werden in 1895 aarden wallen gemaakt met het plan om later nog een wachthuis te bouwen. Dit bleek niet meer nodig te zijn. Fort in de Botshol is het enige fort van de Stelling van Amsterdam waarvan het verdedigbare aardwerk nog behouden in gebleven. Dit is de heuvel die in het vlakke landschap een bijzonder element vormt. Fort in de Botshol staat nu vooral bekend om de bijzondere planten die er bloeien en groeien.

44 km