Skrok: mozaïek voor weidevogels
De lente is begonnen en het hart van menig vogelwachter, boer en boswachter klopt wat sneller nu er weer baltsende weidevogels boven de ‘greide’ buitelen. Op het hooggelegen Skrok zijn alle stuwen gesloten om het water vast te houden, zijn de broedvogeltellingen gestart en staan de camera’s al weer bij de eerste kievitsnesten. Gerard van Asselt is mozaïekregisseur voor de agrarische natuurvereniging De Greidhoeke die zich samen met vijf andere ANV’s verenigd heeft in het agrarisch collectief Westergo. Hij bezoekt deze dagen regelmatig het beheerkantoor van Natuurmonumenten.
Kuikentrek
Skrok ligt tussen de Friese dorpjes Easterein, Wommels en Hinnaard in. Het weidevogelgebied is omgeven door een flink aantal boeren die lid zijn van ANV De Greidhoeke en dus een vorm van agrarisch natuurbeheer op hun land toepassen. Gerard: “Ik ga bij deze boeren langs om hen te adviseren over de maatregelen die ze op hun land nemen voor weidevogels en deze op elkaar af te stemmen, zodat ze elkaar versterken. We kijken echter ook breder en werken bijvoorbeeld samen met andere ANV’s en Natuurmonumenten, omdat onze gebieden aan elkaar grenzen.” Skrok heeft boeren om zich heen waar volgens Gerard veel kansen liggen om met gerichte beheermaatregelen een robuust gebied te creëren: “Weidevogels broeden over het algemeen op Skrok, maar wat je ziet is dat de kuikens – vooral gruttokuikens – aan de wandel gaan. Dat noem je kuikentrek. We moeten zorgen dat er voedsel- en vluchtmogelijkheden voor die kuikens zijn bij de aangrenzende boeren, wat soms vraagt om het nemen van last-minute maatregelen, zoals een week later maaien.”
)
Met een pomp werden in 2020 op aan Skrok grenzend boerenland plas-drassen gecreëerd.
Monitoring
Samen met vrijwilligers werken Natuurmonumenten en het collectief tevens aan nestmonitoring, gefinancierd door de provincie Fryslân. Door het plaatsen van camera’s bij weidevogelnesten kan in het geval van predatie worden vastgesteld wie de dader is geweest. “In de periode van maart tot begin juli heb ik bijna dagelijks contact met Natuurmonumenten over de resultaten in het veld, het uitwisselen van materialen en informatie over de gebieden, de vogels en de kuikens”, vertelt Gerard. “We maken ook regelmatig samen een rondje langs elkaars gebieden of langs de boeren.” Ook worden de broedvogeltellingen steeds beter op elkaar afgestemd en de resultaten gedeeld. “Afgelopen jaar hebben we het voor elkaar gekregen om ongeveer de helft van de terreinen van Natuurmonumenten in het datasysteem van de bond van Friese vogelwachten te zetten. Zo worden de telgegevens uit de landbouwgebieden samengevoegd met die uit de natuurgebieden en krijgen we een steeds completer beeld.“ Deze informatie dient vervolgens als basis voor het jaarlijkse overzicht van broedresultaten wat sinds twee jaar voor heel Friesland wordt uitgegeven.
Kievitskuiken
Sleutels tot succes
Communicatie is wel het sleutelwoord in deze regio, constateert Gerard tevreden: “Niet alleen Natuurmonumenten en het collectief werken nauw samen, ook boeren, vogelwachten, de jagersvereniging en loonbedrijven doen mee. Iedereen weet elkaar te vinden en ondanks de slechte broedresultaten van de afgelopen jaren gaan alle partijen er ook dit jaar weer vol enthousiasme voor.” Hij gelooft erg in waterrijke, robuuste gebieden met kruidenrijk grasland en het gebruik van ruwe stalmest. “Dat is volgens mij de sleutel tot broedsucces. Ik wil echter pleiten om zuinig te zijn op al die vrijwilligers die zich al jarenlang inspannen en veel kennis en ervaring hebben van de gebieden en de vogels. Luister naar de mensen in het veld!“
Ook jij kunt bijdragen aan het behoud van weidevogels door bijvoorbeeld lid te worden van jouw lokale vogelwacht of (streek)producten te kopen die geproduceerd zijn met aandacht voor de natuur. Kijk hier voor ideeën: https://www.natuurmonumenten.nl/landbouw/wat-kun-jij-doen
