Kletsnat voorjaar lijkt weidevogels niet te deren
Zo droog het vorig jaar was, zo nat is het momenteel in de weidevogelgebieden. Dat is mooi, want het levert volle greppels, kleurrijke graslanden en wormen dicht aan de oppervlakte op. Genoeg voedsel dus voor de weidevogels en hun kuikens. Echter is het niet alleen nat, maar was het tot twee weken geleden ook steeds behoorlijk koud. Kou levert de nodige uitdagingen op voor de vogels. Boswachter Sander legt uit: "Het is lastiger voor de vogels om warm te blijven. Vooral de kuikens met hun donsveertjes moeten niet nat worden en verkleumen maar dat is erg lastig omdat ze veel tijd besteden aan het zoeken naar insecten. Een gruttokuiken bijvoorbeeld eet dagelijks honderden vliegjes, spinnen en langpootmuggen die hij al rondscharrelend uit het gras en van de bloemen plukt."
Alarm
Weidevogels broeden tussen maart en juni. Na mei wordt er door de meeste soorten niet meer aan een nest eieren begonnen. Om de kuikens de gelegenheid te geven veilig op te groeien wordt er echter pas vanaf half juni gemaaid, nadat elk stuk weiland vooraf gecontroleerd is op jonge vogels. “De kou van de dit voorjaar lijkt geen slechte invloed te hebben gehad op de kuikenoverleving” vertelt Sander tevreden, “zowel op Skrok, Skrins als in de Lionserpolder lopen aardig wat kuikens rond.”
Er kunnen echter pas na het broedseizoen daadwerkelijk conclusies worden getrokken op basis van de zogenaamde alarmtellingen. “Als je door het veld loopt en een grutto, kievit of scholekster begint luid alarmerend rondjes boven je hoofd te vliegen dan weet je dat er kuikens zijn. Op deze wijze waarschuwen de ouders hun jongen voor gevaar, waarop deze zich vervolgens verstoppen. Zo kunnen we een inschatting maken van het aantal paartjes weidevogels dat succesvol eieren uitgebroed heeft.”
Opvallend
Het lijkt volgens Sander een beter seizoen te worden dan vorig jaar: “We zien zowel op Skrok als op Skrins opvallend veel kieviten. En over kieviten gesproken, op Skrok broedde dit jaar een flink aantal héél dicht bij het fietspad tussen Wommels en Easterein. Ze lieten zich prachtig bekijken terwijl ze op hun nest zaten. Dat is bijzonder want vaak zie je juist dat de vogels de randen van de gebieden mijden en de kernen opzoeken omdat die rustiger en veiliger zijn. We verwachtten hier eerlijk gezegd niet heel veel van maar wandelaars en fietsers bleven gelukkig op het pad waardoor de vogels niet werden verstoord en er veel kuikens uit het ei zijn gekropen.”
Ook de grutto’s en tureluurs lijken een goed broedseizoen te hebben. “We zien dit jaar ook wat minder predatoren. De positieve gevolgen van gunstige omstandigheden zoals voldoende geschikt leefgebied, volop voedsel en een lagere predatiedruk zijn dus al heel snel waarneembaar.”
Zeldzaam
Er worden natuurlijk ook andere opvallende en zeldzame vogels gesignaleerd. “Dit jaar lijkt een goed jaar te zijn voor de steltkluut,” vertelt Sander. “Zoals de naam al doet vermoeden loopt deze vogel op hele lange rode stelten! Héél soms broedt deze soort in Nederland dus we zijn blij ze momenteel in de Lionserpolder en op Skrok te zien.”
Daarnaast waren er dit voorjaar weer baltsende kemphanen in de weidevogelgebieden te zien. “De laatste keer dat dit gebeurde is al weer enkele jaren geleden en het blijft een spectaculair gezicht; de mannetjes met hun imposante kragen die het op hoge poten opnemen tegen hun rivalen. Het is daarna altijd afwachten of er een vrouwtje achterblijft om te gaan broeden. Deze vogels zijn namelijk heel stiekem en laten zich pas weer zien als ze kuikens hebben. Hopelijk merken we ze op tijdens één van de aankomende alarmtelingen.”
Gratis!
Weidevogels en hun kuikens eten insecten, net als veel andere dieren. Er heerst echter woningnood onder insecten. Buiten de natuurgebieden is er amper ruimte om te leven. Wij roepen daarom iedereen op om een thuis te maken voor insecten, vogels en andere dieren. Ga naar natuurmonumenten.nl/actie en ontvang het gratis insecten-red-pakket!