Ga direct naar inhoud
Nieuws

Pompen voor natuurontwikkeling

18 december 2024 | Lysan Wolf

De bodem van de ENCI-groeve ligt onder het waterpeil van de Maas. Om natuurontwikkeling mogelijk te maken wordt de waterstand in de groeve kunstmatig laag gehouden door het water weg te pompen naar de Maas. In het Plan van Transformatie is de hoogte van het waterpeil afgesproken. Zonder dit wegpompen zou een veel groter deel van de groeve onder water staan.

revisie pomp ENCI-groeve

Pompen voor natuurontwikkeling

Tijdens de kalkwinning in de ENCI-groeve pompte de ENCI-fabriek water uit de groeve om het centrale deel van de groeve droog te houden. Door het uittredende kwelwater ontstaat een uniek bronnenlandschap met beekjes, kalkgrasland, kalk- wanden en losse kalkmoerasjes waarin veel karakteristieke en beschermde soorten een leefgebied hebben gevonden. In het Plan van Transformatie is vastgelegd dat de groeve wordt omgevormd tot een uniek natuurgebied. Pompen is essentieel om deze natuurontwikkeling mogelijk te maken. Wanneer het pompen stopt loopt het centrale deel van de groeve langzaam vol met water en verdwijnt het landschap van beekjes, bronnen en kalkmoeras. Er ontstaat dan een diepe plas, een waterplas met natuurwaarden maar met veel minder leven en diversiteit dan wanneer we blijven pompen.

Waterpeil

De rivier de Maas bij Maastricht ligt ongeveer 46m boven NAP. Wanneer het pompen stopt, komt de groeve grotendeels onder water te staan. Ook het pad dat pal langs de groeve ligt. De 'groeve wandelroute' zou dan niet meer gelopen kunnen worden. Het wandelpad langs de groeve ligt namelijk op 38m boven NAP. In het Plan van Transformatie is samen met de partners vastgelegd tot welk niveau het water wordt weggepompt. 

Revisie pomp

Half november is de pomp uit de diepe plas getakeld voor onderhoud. Het reviseren van de pomp gebeurt elke circa 5 jaar. Door de locatie is dit geen eenvoudige klus. Naast dat de pomp goed moet blijven functioneren, is het ook belangrijk dat het water goed wordt afgevoerd. Boomwortels bleken de doorstroming in de rioolbuizen te beletten. De Gemeente Maastricht werkt momenteel hard aan het verwijderen van deze wortels. Het waterpeil staat door deze periode van onderhoud wat hoger dan normaal. 

Optakelen pomp ENCI-groeve

Beheerkosten

Natuurmonumenten, is als beheerder van de groeve, verantwoordelijk voor de natuurontwikkeling, de veilige en beheersbare toegankelijkheid van de ENCI-groeve en daarmee ook het pompen. De beheerkosten van dit bijzondere gebied zijn vele male hogere dan andere natuurgebieden. De steile kalkwanden moeten gecontroleerd en vrij worden gehouden van begroeiing om de veiligheid te garanderen en het open karakter te behouden. Schapen en geiten houden de vegetatie laag waardoor kalkgrasland zich kan ontwikkelen. We verwijderen exoten als abelen en vlinderstruiken zodat kalkmoerassen zich kunnen ontwikkelen. Ook het pompen is een grote kostenpost. Natuurmonumenten is daarom aan het kijken naar mogelijkheden om de pomp te verduurzamen en we kijken samen met LRE, de eigenaar van het ENCI-fabrieksterrein naar mogelijkheden om het opgepompte water nuttiger te besteden. Hiermee hopen we in de toekomst de kosten te kunnen drukken. 

Lysan Wolf
Lysan Wolf

Boswachter Communicatie & Beleven Sint-Pietersberg, Maastricht