Afwisselende wandeling door bos en open duinen naar het strand. Wandelend vanaf de hoge binnenduinrand ervaar je de overgang van eeuwenoud duinbos naar ongerepte en stuivende jonge duinen. Een tijdreis met verschillende sferen! In dit gebied leven honderden planten- en diersoorten en kom je ook sporen uit het militaire verleden tegen.
Duin en Kruidberg maakt onderdeel uit van het Nationaal Park Zuid-Kennemerland. Bij dit Nationaal Park horen ook de Kennemerduinen en landgoederen Midden-Herenduin, Koningshof en Kennemergaarde.
Door het natte jaar 2023-2024 en nieuwe regen staan een aantal paden onder water. Let op de aanwijzingen in het veld en volg deze op! Check vooraf de website van Nationaal Park Zuid-Kennemerland over toegankelijkheid en afsluitingen. Een eigen route zoeken buiten de normale paden is niet toegestaan. Dit geeft te veel verstoring voor de dieren in het gebied.
In de winter tot mei-juni, staat de duinvallei bij de strandopgang onder water (punt 9 en 10 op de kaart). Ter plekke staat aangegeven of een pad dicht is en hoe je je route kunt vervolgen. Via het Olmenpad kun je altijd de kortere variant lopen, dit staat ter plekke in het veld aangegeven.
Je kunt op deze route grote grazers tegenkomen, zoals Schotse hooglanders, Shetlandpony's en konikpaarden. Dit zijn wilde dieren, dus hou voldoende afstand (minstens 25 meter) en aai en voer ze niet.
Vanaf parkeerplaats Duin en Kruidberg van Natuurmonumenten is de route gemarkeerd met blauwe pijlen.
Duin en Kruidberg was vroeger een landgoed van een rijke koopman. Twee stenen zuilen - met daarin de naam Duin en Kruidberg gegraveerd - markeren nu de ingang van het duingebied. Het is een samenvoeging van twee oudere landgoederen: Duinenberg en Kruidberg. In 1895 voegde tabakshandelaar Jacob Theodoor Cremer deze samen en kreeg het landgoed de naam Duin en Kruidberg. Sinds 1981 beheert Natuurmonumenten dit gebied en sinds 1995 is het onderdeel van het Nationaal Park Zuid-Kennemerland.
2. Zee vormde het duinlandschap
Op deze wandeling loop je van de oude beboste hoge duinen naar het strand, waar nieuwe duintjes nog gevormd worden. Natuurlijke processen en menselijk gebruik bepalen hier samen al eeuwen het landschap. De vorming van de zandkust van dit stuk van Nederland begint bijna 5000 jaar geleden. De Hollandse kust bestond toen uit een reeks lage strandwallen, afgewisseld met veenmoerassen en broekbossen. Op de strandwallen waren lage duinen gevormd (oude duinen), tot een meter of 10 hoog. Achter de strandwallen vormde zich veen in een natte laagte. Ongeveer 800 jaar geleden brak een periode aan met meer stormen (erosie en inundatie) en meer zand vanuit de grote rivieren naar de Noordzee. Ook de groeiende bevolking had zijn invloed: ontbossing en intensiever gebruik voor beweiding hebben bijgedragen aan de grootschalige verstuivingen. Er ontwikkelde zich een nieuwe duinenreeks op en voor de oude duinen: de jonge duinen. Deze liggen deels over de strandwallen en oude duinen heen. In het jonge duinlandschap wisselen de hoogten sterk. Ook is het land zeewaarts aangegroeid. Het zijn hoge duinen geworden van twintig tot vijftig meter en de binnenduinrand vormt daardoor in Zuid-Kennemerland een groot contrast met het vrij vlakke land achter de duinen. De vorming van jonge duinen gaat nog steeds door: vooral aan de zeekant, waar de wind de meeste invloed heeft en voortdurend vers zand aanvoert. De huidige bossen en duingraslanden zijn van de laatste paar eeuwen.
3. Van stuivend duin naar landgoed Duin en Kruidberg
Vanaf 1600 laten rijke stadsmensen landgoederen en buitenplaatsen aanleggen. Zo ontstaat ook landgoed Duin en Kruidberg. Omdat zandverstuivingen overlast blijven geven, beplanten zij de duinrand met bomen zoals beuk en grove den. Opstuivend zand wordt zo aan de duinrand kunstmatig tegengehouden waardoor extra hoge duinen aan de rand van het gebied ontstaan. Het beukenbos voelt vrij donker en eentonig, een flink contrast met het natuurlijke gemengde bos verderop in het duingebied.
Praktische informatie
Winterroute en zomerroute
In de winter staat de duinvallei bij de strandopgang onder water, tot mei- juni vaak. Ter plekke staat aangegeven of een pad is afgesloten of niet, en hoe je wél kunt lopen. Je eigen weg zoeken door de vallei is niet toegestaan, dat verstoort dieren en beschadigt kwetsbare bodem en planten. Blijf op de wandelpaden.
