Ga direct naar inhoud
Nieuws

Heidebeheer in volle gang op het Dwingelderveld

21 november 2022 | Sanne van Gemerden

Langs het pad over het Dwingelderveld, de Benderse, zijn de afgelopen weken werkzaamheden uitgevoerd. Het doel daarvan is om de heide te verjongen.

Maaien, chopperen en plaggen op het Dwingelderveld

Kale bodem

Het is belangrijk om de heide af en toe te verjongen. Afhankelijk van de begroeiing en de bodem kiest Natuurmonumenten voor maaien, chopperen of plaggen. De heide wordt tot de grond gemaaid, met een chopper gaat dat tot werkelijk ‘op’ de bodem en bij het plaggen komt er een laagje bodemstrooisel mee. Het doel hiervan is om in de kale grond de aanwezige heidezaden te activeren en nieuwe planten te laten kiemen.

Bloeiende struikheide

Bloeiende struikheide

Zuurpiek opvangen

Door de stikstofneerslag, van afgelopen decennia, zijn de mineralen in de bodem niet meer in balans. Een bijkomend gevolg van het maaien, chopperen of plaggen is dat de bodem extra snel verzuurt door de afvoer van mineralen. Dit is te zien bij de klokjesgentiaan en het valkruid. Deze planten kiemen dan nog wel maar daarna sterven de wortels af. Aluminium komt vrij door door de verzuring en dit is giftig voor planten. Daarom behandelen we de grond na de werkzaamheden met kalk zodat de zuurpiek wordt opgevangen. Dit heeft een gunstig effect op de ontwikkeling van de heide op het Dwingelderveld.

Valkruid met landkaartje

Valkruid met landkaartje (vlinder)

Heideveld cultuurlandschap

De heide, waar wij zo van houden, is een cultuurlandschap gemaakt door de mens. Als de natuurlijke processen in Drenthe hun gang gaan, ontstaat er bos. Heidezaden kunnen wel 100 jaar in de bodem liggen wachten totdat er een gunstige situatie ontstaat voor ontkieming. Op het moment dat er licht op de bodem komt, worden de zaden als het ware ‘wakker’ en beginnen ze te groeien. Dit hoort bij pionier soorten zoals struikheide en dopheide. Als de planten groter zijn worden ze op de goede lengte gehouden door de Drentse heideschapen op het Dwingelderveld.

Drentse heideschapen grazen tussen de struikheide

Drentse heideschapen grazen tussen de struikheide

Plaggen voor vruchtbaarheid

In vroeger tijden plagden de boeren de heide. De heideplanten, met wortels en het bovenste laagje van de grond werden opgerold meegenomen naar de stal. Als strooisel in de potstal nam het de urine en mest van het vee op. Dit mengsel brachten de boeren naar de es en zo werd de arme Drentse grond vruchtbaar. Het materiaal wordt nu ook als bodemverbetering gebruikt op akkers in de omgeving.

Plaggen met de hand

Vroeger plagde men met de hand

Sanne van Gemerden
Sanne van Gemerden

Boswachter communicatie en beleven Zuid Drenthe