Kasteel Eerde

In een park met monumentale lanen en versierde bosvlakken, aangelegd in Frans classicistische stijl, vind je kasteel Eerde. De middenpartij van het kasteel is versierd met een hardstenen omlijsting, wapensteen en uurwerk. Zeer bijzonder is het interieur, dat nog nagenoeg authentiek is en dateert uit de bouwtijd.

Authentiek interieur

De vloerplaten in de hal (of vestibule) zijn allemaal uit een blok Carrara-marmer gezaagd. Vervolgens zijn ze zoals de pagina’s in een opengeslagen boek, links en rechts van de centrale as gelegd. Daardoor ontstaat een volstrekt symmetrisch patroon, waarbij de dooradering in het marmer als het ware gespiegeld wordt om de as van symmetrie.

De hangende trap in de hal is de enige van dit type in Nederland. Pronkstukken zijn de wandtapijten in de grote zaal. Op de vier wandtapijten met het ingeweven familiewapen van Van Pallandt zijn mythologische figuren en voorstellingen afgebeeld.

Rijke geschiedenis

Kasteel Eerde heeft een zeer rijke geschiedenis. In de 14e eeuw stond hier al een versterkt huis van hout. De bewoner was de beruchte roofridder Evert van Essen. Vanuit zijn burcht terroriseerde hij de omgeving en belemmerde hij kooplieden de doortocht. De Utrechtse bisschop en de gedupeerde handelssteden Zwolle en Deventer vonden het genoeg en lieten in 1380 het rovershol platbranden tijdens een strafexpeditie.

Opendeurbeleid

In 1715 laat Johan Werner van Pallandt kasteel Eerde bouwen. Hij was rijk geworden als legeraanvoerder in de Spaanse Successieoorlog. Het kasteel blijft lang in bezit van de familie. De laatste baron Philip Dirk van Pallandt heeft in het begin van de 20e eeuw een opendeurbeleid, wat leidt tot activiteiten van vele groepen op het landgoed. Rond 1920 werd Eerde het middelpunt van de padvinderijbeweging. De wijsgeer Krishnamurti onderwees er tussen 1925 en 1929 theosofie. In die jaren was landgoed Eerde één van de belangrijkste spirituele centra ter wereld.

Internationale school

In 1933 vestigden de Quakers op Eerde een school, waar de eerste jaren veel kinderen van Duitse Joden hun toevlucht vonden. Deze school groeide uit tot de huidige internationale school.

Toegangsbrug

De toegangsbrug over de buitengracht is een dubbele boogbrug van baksteen uit 1854 van architect I.H. Eberson. De hardstenen balustrade heeft dezelfde detaillering en ornamentiek als de boogbrug over de binnengracht. Markant zijn de zandstenen vazen en de gietijzeren lantaarns. Aan het einde van de brug staat een smeedijzeren hek met vergulde pijlpunten.

In de lantaarns op de toegangsbrug over de buitengracht is de naam Eerde te lezen. Dit laat zien dat de lantaarns speciaal voor Eerde zijn gemaakt. Vanaf de toegangsbrug heb je een mooi uitzicht op kasteel Eerde. Hier start ook de wandelroute rondom kasteel Eerde!

Tuinmuren en hoekpaviljoens

Achter en aan weerszijden van het kasteel liggen de voormalige nutstuinen. Deze stonden ten dienste van het kasteel en zijn bewoners en herbergden een boomgaard, een groentetuin en een bloementuin. De tuinmuur tussen de buitengracht en de nutstuinen eindigt aan weerszijden met een hoekpaviljoen. Deze zeshoekige paviljoens hebben een met leien gedekt koepeldak.

Oranjerie

Naast de voormalige moestuin ligt de oranjerie uit de tweede helft van de 19e eeuw. Het gebouw heeft aan de 'koude' zijden gesloten bakstenen gevels. De zuidzijde is van glas om optimaal van de zon te profiteren. Aan deze kant ligt ook de verdiepte bloementuin die in 1922 ontworpen is door tuinarchitect Springer in de architectonische tuinstijl. Typerend voor deze stijl is het gebruik van trapjes.

Grafkelder

In het bos ligt de grafkelder van de familie Van Pallandt. De toegang lijkt op een tempel door de klassieke vormgeving met pilasters, een architraaf en een fronton, alle van hardsteen. In de architraaf staat een in reliëf uitgevoerd opschrift: 'Grafkelder van Pallandt van Eerde'. De grafkelder dateert uit 1875-1890.

• Bouwjaar: 1715, 1854
• Architect: 1715: onbekend, 1854: I.H. Eberson
• Status: Rijksmonument