WildlifeNL, onderzoek naar beter samenleven van mensen en wilde dieren

Onderzoeksprogramma WildlifeNL

WildlifeNL is een onderzoeksprogramma van 8 jaar dat zich bezighoudt met de zoektocht naar nieuwe vormen van het omgaan met wild. Wilde of in het wild levende dieren keren steeds meer terug in het Nederlandse landschap. Bestaande populaties wilde zwijnen en herten nemen toe, grote grazers worden ingezet als onderdeel van natuurbeheer, sommige soorten zoals bever en otter zijn geherintroduceerd, en weer andere soorten, zoals de wolf, de wilde kat en de goudjakhals keren op eigen gelegenheid terug naar Nederland. Natuurmonumenten is verheugd over de terugkeer van deze dieren die een belangrijke rol vervullen bij het gezonder maken van leefgemeenschappen.

Deze ontwikkeling leidt echter ook tot spanningen tussen mensen en dieren. Dit vraagt om een kritische analyse van het omgaan van mensen met wilde dieren en in het wild levende grote zoogdieren. In een dichtbevolkt land als Nederland vinden voortdurend ontmoetingen plaats tussen beiden, bewust en vaker nog onbewust. In wildbeheer van hoefdieren zoals wilde zwijnen ligt nu de nadruk vooral op het beheer van de aantallen wilde dieren en veel minder op de communicatie en omgang tussen mensen en deze dieren.

Ook Natuurmonumenten heeft in de praktijk te maken met de uitdagingen en dilemma’s rond de terugkeer van wilde dieren. We vinden het belangrijk om nieuwe kennis en vernieuwende manieren te vinden om hier mee om te gaan. Daarom werken we als een van de partners graag mee in WildlifeNL.

Nieuwe aanpak omgang met wilde dieren en in het wild levende grote zoogdieren

WildlifeNL ziet de mens als een integraal onderdeel van de natuur. Hoe mensen en wilde dieren op elkaar reageren, is medebepalend voor hoe ze met elkaar omgaan. Vanuit dit perspectief gaat WildlifeNL het huidige wildbeheer kritisch analyseren en kijken naar mogelijkheden voor een nieuwe aanpak voor het omgaan met wilde dieren en in het wild levende grote zoogdieren. Hierin worden de nieuwste inzichten uit de sociale wetenschap, filosofie, ecologie en techniek gecombineerd. Samen met betrokkenen gaan we nieuwe technologieën, vormen van samenwerking en communicatie-strategieën ontwikkelen en in Living Labs testen. Het doel van de Living Labs is het gedrag van wilde dieren én mensen zo te beïnvloeden dat een conflictarm samenleven van mens en wild mogelijk wordt.

Living Lab Grenspark Kempen~Broek

Het GrensPark Kempen~Broek bevat een grote diversiteit aan landschappen met beken en moerassen, akkers en graslanden, bos en hei. Het gebied wordt ook gekenmerkt door een divers scala aan landgebruik en diverse vormen van landbouw en natuurbescherming. Er komt een grote rijkdom voor aan planten, vogels en andere dieren, waaronder het wilde zwijn en het edelhert. Op diverse plekken in Kempen~Broek lopen daarnaast ook grote grazers zoals Exmoor Pony’s, Schotse hooglanders en taurossen. Een uitermate geschikt gebied om onderzoek uit te voeren naar de terugkeer van wilde dieren in het Nederlandse landschap. Natuurmonumenten is één van de terreinbeheerders in het GrensPark Kempen~Broek. Samen met de partners van WildlifeNL gaan we hier meerdere onderzoeksprojecten uitvoeren in de periode 2023-2030. De redactie van WeertFM interviewde twee onderzoekers en Robin Peeters, coördinator natuurbeheer van Natuurmonumenten in Kempen~Broek over het onderzoek.

Deelname aan het onderzoek

Het eerste onderzoek in Living Lab Kempen~Broek en ook in de Kennemerduinen is in mei 2023 gestart. Het doel van deze studie is inzicht te krijgen in interacties tussen bezoekers en wilde dieren. De onderzoekers hopen dit doel te bereiken door menselijke gevoelens, gedragingen en waarnemingen van de interactie te achterhalen en registreren. Ook letten de onderzoekers op het gedrag van dieren wanneer ze in de nabijheid van bezoekers komen. Verder wordt in dit onderzoek een nieuwe mobiele applicatie getest als methode om deze gegevens vast te leggen. Ga je op pad in het Kempen~Broek? Dan kan het zijn dat je wordt aangesproken door een student met de vraag of je wilt meewerken aan het onderzoek.  Als bezoeker van Kempen~Broek kun je ook meedoen door een app te downloaden en een aantal vragen te beantwoorden als je een wild dier of in het wild levend dier tegen bent gekomen in het gebied. Lees meer over deelname aan het onderzoek en over de studente die het onderzoek uitvoert. Op deze dieren identificatiekaart zie je op welke wilde dieren en in het wild levende grote zoogdieren het onderzoek in Kempen~Broek en Kennemerduinen is gericht. Niet alle dieren op de kaart komen in beide gebieden voor. 

Meer informatie

Voor meer informatie kijk op de website van WildlifeNL.