4 jaar beheer op natuurbegraafplaats Huis ter Heide
De lente is net begonnen als ik met Guus van Laar, natuurbeheerder van Natuurbegraafplaats Huis ter Heide, door het gebied wandel. Inmiddels is het vier jaar geleden dat de natuurbegraafplaats haar deuren opende. Vanaf dat moment kreeg het gezamenlijke plan van Natuurmonumenten en Natuurbegraven Nederland vorm. Wat is er inmiddels allemaal bereikt?
In het plan staat, naast eeuwige grafrust, één belangrijk doel centraal: de natuur versterken en herstellen. Guus laat mij deze middag zien welke prachtige resultaten dat inmiddels heeft opgeleverd.
Van berkenbos naar bloeiend heischraal grasland
Met de wind in onze rug lopen we richting het heischraal grasland, een van de parels van het gebied. Waar vier jaar geleden nog een monotoon berkenbos stond, strekt zich nu een heideachtige vlakte uit. “Het begint echt leuk te worden,” zegt Guus enthousiast. “Struikheide en dopheide verschijnen steeds vaker, en ook kruiden als mannetjesereprijs, sint-janskruid, cipreswolfsmelk en zelfs klein warkruid duiken op. En als de heide bloeit gonst het hier van de bijen.”
Toch eens aan hem vragen wat het geheim achter deze snelle ontwikkeling is? Intensief beheer. “We maaien regelmatig met de bosmaaier om pijpenstrootje en jonge berken onder controle te houden. Zonder dat beheer zou het heischrale grasland geen enkele kans maken.”
Guus van Laar en Irma de Potter wandelend door het beukenlaantje op de natuurbegraafplaats
Door het gebied opener te maken, hebben we precies de omstandigheden gecreeërd waar deze vogelsoorten van houden.
Vogels keren terug
We wandelen verder en in de verte klinkt het diepe ‘krruk krruk’ van een raaf. “Die laten zich hier geregeld zien,” vertelt Guus. “Waarschijnlijk broeden ze elders op Huis ter Heide. Maar afgelopen jaar hadden we hier wel een bosuil die succesvol jongen grootbracht. Het broedseizoen voor bosuilen begon weer in februari, dus ik ga goed opletten.”
Guus is duidelijk thuis in de vogels, dus vraag ik naar nog wat meer successen. Want niet alleen de bosuil is een succesverhaal. “De boompieper en boomleeuwerik zijn massaal toegenomen en ook de nachtzwaluw keert jaarlijks terug om te broeden. Dat is geen verrassing, want door het gebied opener te maken, hebben we precies de omstandigheden gecreëerd waar deze soorten van houden.”
Reeën als fijnproevers
Langs een halfopen eikenbos valt mijn oog op de vele jonge boompjes die zonder bescherming zijn aangeplant. “Een waar luilekkerland voor reeën,” zeg ik tegen Guus. Hij lacht: “Ja, ze eten hier hun buik rond. En ze zijn echte fijnproevers: een dag na een uitvaart zijn vaak alle rozen uit de boeketten verdwenen.” Toch vormen de reeën geen probleem. “Ze mogen blijven hoor”, zegt Guus “We planten jaarlijks ruim 1000 jonge bomen aan en zien daarnaast veel spontane verjonging, dus het kan prima zo.”
Deze reebok weet de weg naar de jonge aanplant goed te vinden.
Toekomstbomen en een gezondere bodem
Terwijl de lucht steeds dreigender wordt, zetten we koers richting het informatiecentrum in het witte jachthuis. Onderweg blijven we staan bij een majestueuze eik. “Dit is een van de 80 toekomstbomen die we extra verzorgen, ze mogen uitgroeien tot echt woudreuzen” legt Guus uit. “We geven ze extra ruimte én voeden ze met bokashi, een gefermenteerde compost die het bodemleven stimuleert.”
Het effect is zichtbaar: “Twee jaar na het aanbrengen van bokashi zitten de wortels nog steeds vol wormen, terwijl we die op andere plekken nauwelijks tegenkomen. De bodem wordt dus echt gezonder en dat is goed nieuws voor de eik én de rest van de natuur.”
We hadden nog veel langer door kunnen praten, maar dat is voor een andere keer. Enthousiast over al het werk dat hier gebeurt, neem ik afscheid van Guus. De natuur op natuurbegraafplaats Huis ter Heide is in goede handen. En ik kijk nu al uit naar al het moois wat zich hier de komende jaren nog verder gaat ontwikkelen.
Wandelen over de natuurbegraafplaats
Wil je het resultaat zelf een keer zien? Wandel dan over de natuurbegraafplaats. Er zijn een korte en lange route.
Kijk voor meer informatie op de website van natuurbegraafplaats Huis ter Heide. Op zondag 13 april is het Open Dag
De bosuil is een vaste bewoner van natuurbegraafplaats Huis ter Heide