Het broedseizoen is weer begonnen (Blog 1)

De vogelwachters zijn gearriveerd

De eerste vogelwachters van Griend staan al geruime tijd in de startblokken. Tijdens een wadvogeltelling op 11 maart werden de eerste roepende zilvermeeuwen al boven het broedgebied gesignaleerd. Ook werden op verschillende plaatsen nesten met eieren van grauwe ganzen gevonden. Inmiddels zijn de eerste grote sterns en visdieven ook gearriveerd. Samen met de vele kokmeeuwen, scholeksters, eidereenden en andere broedvogels zullen ze binnenkort zorgen voor een explosie aan activiteiten op het eiland, zoals het betrekken en verdedigen van een territorium, het maken van een nest en het leggen van eieren. Daar wil je als vogelwachter natuurlijk op tijd getuige van zijn. Bovendien moeten de nodige gegevens verzameld worden. Natuurmonumenten wil weten welke soorten in aantal voor- of achteruitgaan, hoe de broedresultaten zijn en of er oorzaken zijn aan te wijzen voor eventuele veranderingen in de vogelstand op het eiland.

Het vogelwachtershuisje

In het uitgebreide vlakke waddenlandschap wordt het silhouet van Griend bepaald door het vogelwachtershuisje en een oud houten scheepvaartbaken. Wanneer de vogelwachters van Griend praten over het “nieuwe huisje” hebben ze het over een onderkomen dat inmiddels alweer 18 jaar oud is. Niettemin is iedereen enthousiast over de ruimte en de goede voorzieningen. Er zijn drie verdiepingen die respectievelijk gebruikt worden als opslag en werkruimte met douche en WC, als woonruimte met keukenhoek en als slaapkamer. En dan is er ook nog een balkon dat rond het hele gebouw loopt en dat zicht geeft over het hele eiland. Een mooiere waarnemingsplaats is er niet. De huisjes die vroeger op het eiland stonden waren aanzienlijk primitiever, met één kamer waarin gewerkt, gekookt en geslapen moest worden. Soms waren die huisjes niet groter dan ca. drie x drie meter. En in de “goede oude tijd” was er uiteraard geen elektriciteit, telefoon of internet. In geval van nood werd een laken in de vlaggenmast gehesen in de hoop dat dit door een van de veerboten naar Terschelling werd opgemerkt. 

Hoe zal het de grote stern vergaan?

De belangrijkste vraag die ons als vogelwachters bezighoudt is de terugkeer van de grote stern. Voor het eerst sinds Natuurmonumenten het eiland beheert (1916) heeft deze soort in 2023 niet op het eiland gebroed. De problemen begonnen in 2021, toen de sterns opvallend weinig jongen grootbrachten. Veel nesten zijn in dat jaar tijdens hoog water weggespoeld. Rovende zilvermeeuwen hebben daar handig gebruik van gemaakt en het merendeel van de eieren en de jongen zijn toen door deze meeuwen opgegeten. Een jaar later, het zal weinig vogelliefhebbers zijn ontgaan, stierven in Nederland duizenden grote sterns als gevolg van de vogelgriep. Op Griend bleken niet meer dan een twintigtal jongen de dans te ontspringen. Van een broedpopulatie van 2800 paren waren ze de enigen die uitvlogen. In 2023 kwamen de sterns wel naar het eiland terug. Maar hun aantal was gering en ze kwamen niet tot broeden. Dit jaar wordt het dus extra spannend wat er gaat gebeuren. Inmiddels weten we dat de eerste vogels bij het eiland gezien zijn. Maar gaan ze een broedpoging wagen of laten ze Griend wederom links liggen? Over enkele weken weten we meer. Vanaf heden zullen we met regelmatige tussenpozen verslag doen van het wel en wee op het eiland.

 

Tekst: Jan Veen