Reactie op voornemen Verkenning Stroomgebiedsaanpak Geuldal
Om Limburg beter bestand te maken tegen extreme neerslag is het programma Waterveiligheid en Ruimte (WRL) gestart. Eind 2024 heeft WRL laten weten dat zij van plan is in een verkenning te bekijken welke maatregelen mogelijk zijn in het stroomgebied van de Geul. Ook heeft ze aangegeven op welke manier hierover meegedacht kan worden.
De overstromingen in de zomer van 2021 hebben duidelijk gemaakt dat er meer moet gebeuren om Limburg beter bestand te maken tegen extreme neerslag. Hiervoor is het programma Waterveiligheid en Ruimte (WRL) gestart. In WRL werken overheden samen om Limburg beter voor te bereiden en te beschermen tegen extreme wateroverlast. Natuurmonumenten waardeert de samenwerking tussen de overheden en kan zich vinden in de voorgestelde aanpak. We hebben een aantal voorstellen gedaan om tot een goed eindresultaat te komen.
Natuurlijke oplossingen tegen wateroverlast
Natuurmonumenten ziet de natuur als onze bondgenoot om wateroverlast te voorkomen. Een natuurlijker landschap maakt het stroomgebied van de Geul veiliger en helpt wateroverlast en droogte tegen te gaan. Door aanpassingen in inrichting en gebruik kan het landschap meer regenwater opnemen, tijdelijk opslaan en vertraagd afgeven. We vinden het belangrijk dat WRL voldoende oog heeft voor natuurlijke oplossingen.
We hebben eind december de volgende opmerkingen meegegeven aan WRL voor het stroomgebied van de Geul.
Betrek actief het gehele stroomgebied van de Geul
In de verkenning worden delen van het stroomgebied van de Geul in België en Duitsland meegenomen in de aanpak. Voor de gebieden in België wordt aangegeven dat er een apart proces is gestart. Echter voor de gebieden die in Duitsland liggen ontbreekt een apart proces. Dat moet wel opgestart worden. Daarnaast vinden we dat niet duidelijk is hoe WRL er voor gaat zorgen dat de processen en de voorkeursvarianten van de verschillende landen goed op elkaar aansluiten. En hoe de drie landen kunnen reageren op elkaars aanpak/proces.
Hanteer een bredere integrale afweging
Het is belangrijk dat zoveel mogelijk aspecten in de verkenning meegenomen worden. De effecten qua waterveiligheid, de kosten en de fysieke impact worden al meegenomen. Daarnaast vragen we ook om te kijken naar de lange termijn, een duurzame inrichting van het landschap, herstel van het watersysteem en dat bodem en water bepalen welke maatregelen waar genomen kunnen worden. Naast waterveiligheid zou WRL ook zoveel mogelijk andere doelen, zoals het tegengaan van verdroging, mee moeten nemen bij het bepalen welke maatregelen genomen gaan worden. Verder is het belangrijk dat alle partijen in het stroomgebied van de Geul, waaronder de landbouw, betrokken worden.
Rollen en verantwoordelijkheden
We vinden nog onduidelijk welke rol en verantwoordelijkheden Natuurmonumenten en andere grondeigenaren hebben in het hele proces en hoe de grondeigenaren betrokken worden bij de belangrijkste keuzen die gemaakt gaan worden.
Participatie
Natuurmonumenten wil graag meegenomen worden in de begeleidingsgroep van het ontwerpproces en in de groep gebruikers van het stroomgebied van de Geul. We vertegenwoordigen namelijk algemene belangen en werken in het gehele stroomgebied, kunnen kennis inbrengen over het gebied en actief meedenken op systeem- en gebiedsniveau.