Deze route voert je door een uniek stukje Dommeldal, langs de Volmolen, de Dommel en door een prachtig landschap vol cultuurhistorie.
Het pad dankt zijn naam aan de Loondermolen die vroeger bij de Loonderhoeve stond. De eeuwenoude watermolen werd voornamelijk gebruikt als korenmolen. De molen is na de zware beschadiging in de Tweede Wereldoorlog verder afgebroken. De route is gemarkeerd met blauwe pijltjes.
En let op: de route loopt voorbij de slagboom eerst een stukje over de camping.
Deze volmolen kent een hele geschiedenis en die begon in 703. Wij halen er enkele hoogtepunten uit. In 1350 kwam de watermolen in eigendom bij de Abdij van Echternach. In die periode werd de watermolen uitgebreid tot een dubbele molen. Frappant detail: de grens van twee gemeenten, namelijk Waalre en Riethoven, liep toen dwars door de molen. De ene helft van de watermolen diende als oliemolen en de andere helft, die in Waalre, als korenmolen. De functie van volmolen kreeg de watermolen in 1792. Lakenfabrikant Pieter Vreede uit Leiden werd toen eigenaar.
Wol vollen
Volmolens ook wel voldersmolen genoemd zijn molens, die werden gebruikt om wol te 'vollen'. Het vollen is feitelijk een nabewerking van geweven wollen stof. Hierdoor werd de kwaliteit sterk verbeterd en werd de weefselstructuur dichter en vaster. Je kunt het zien als een tussenproduct van de lakenindustrie. De volmolen werd in 1998 gekocht door de familie Hermans en sinds 2000 wordt de molen ingezet voor elektriciteitsproductie.
2. IJsvogel
Langs de Dommel kan je soms een blauwe flits voorbij zien schieten. Mocht je dat overkomen, dan ben jij een van die gelukkige mensen, die ooit een ijsvogel gezien heeft!
Nestelen in de oever
IJsvogels zijn snelle vogels, die op sommige plekken in de Dommel hun nestgang graven. Zo’n gang kan wel 90 centimeter de wand in gaan. Aan het einde maken ze een kommetje voor het nest. Meestal begint het mannetje met het uitgraven van de gang. Hij zoekt een geschikte wand in de oever van de beek. Met zijn snavel graaft hij de grond weg. Het vrouwtje waakt over het leefgebied en komt daarna helpen bij het uitgraven van de gang.
3. De Elshouters
Natuurgebied De Elshouters is een voorbeeld van een Middeleeuws cultuurlandschap. Het gebied bestaat uit een laagte met bos van oud elzenhakhout. Dicht bij de Dommel liggen kleinschalige hooilandjes op de oeverwallen. De Elshouters ligt tegenover de plaats waar de beek Keersop in de Dommel uitkomt. Het water kleurt hier vaak roestbruin door het vele ijzer dat onder kweldruk met het grondwater omhoog komt.
