Impact: Meer biodiversiteit
Na vijf jaar kunnen we rustig stellen dat Marker Wadden een vogelparadijs is geworden. Vele tienduizenden trekvogels komen er in voor- en najaar rusten en eten, zoals oeverzwaluwen, slobeenden, grutto’s en kemphanen. Vrijwel dagelijks komen er zeearenden langs.
Er broeden honderden visdiefjes, en daarnaast dwergsterns, kluten, bontbekplevieren, kleine plevieren, strandplevieren, kokmeeuwen en zwartkopmeeuwen. Zeldzame vogels streken neer, zoals de kwartelkoning, ijseend (het eerste broedgeval in Nederland) en lachstern (een nieuw broedgeval na tientallen jaren afwezigheid). De laatste jaren neemt ook het aantal moerasvogels toe. Rond Marker Wadden zijn 24 soorten vissen waargenomen, waaronder de winde, pos, voorn, baars en kleine modderkruiper. Zij vinden er voldoende voedsel en geschikte paaiplekken.
De groei van riet is – mede dankzij het uitstrooien van maaisel en het beschermen van het riet tegen ganzenvraat – goed op gang gekomen. Onderzoekers constateren dat de natuurlijke processen de biodiversiteit doen opleven.
Na 150 jaar is de wolf terug in Nederland. Natuurmonumenten lanceerde de campagne ‘Wennen aan de wolf’, waarin we uitleggen hoe de wolf leeft en wat zijn komst betekent voor mens en dier. Natuurmonumenten vindt dat wolfwerende rasters in een ruim gebied moeten worden ingezet en vergoed door de provincies. In Drenthe gebeurt dit al. Daarnaast heeft het merendeel van de schaapskooien van Natuurmonumenten in wolvenleefgebied een wolfwerend raster gekregen (hoger dan het oude schapenraster en vijf stroomdraden). In vrijwel alle gebieden van Natuurmonumenten waar wolven zich gevestigd hebben, wordt de populatie door middel van camera’s en DNA-sporenonderzoek gemonitord.
De meeste wolven leven hier zonder problemen, maar in november meldde zich een ‘probleemwolf’ in Gelderland: het dier was niet schuw en kwam te dicht bij mensen. Natuurmonumenten en de Zoogdiervereniging riepen de provincie Gelderland op om de wolf te zenderen en te verjagen, zoals beschreven in het IPO-wolvenplan. De vogelgriep maakt dit jaar wereldwijd veel slachtoffers: in de natuur stierven duizenden vogels en in de pluimveehouderij werden miljoenen dieren geruimd. Kwetsbare populaties komen daarmee verder onder druk te staan. Op Texel werd een kolonie grote sterns compleet weggevaagd. Boswachters in witte pakken ruimden de kadavers op om verdere verspreiding van het virus tegen te gaan.
Verantwoordelijkheden voor de aanpak van vogelgriep bij wilde vogels zijn onduidelijk en versnipperd georganiseerd. Natuurmonumenten ondervond hierdoor op sommige plekken problemen met het opruimen en afvoeren van dode vogels. Eind november deelde de minister de leidraad ‘omgang met wilde vogels en vogelgriep’ met de Tweede Kamer. Natuurmonumenten vindt dit een nuttige eerste stap, maar is bezorgd over de praktische uitwerking omdat de verantwoordelijkheden voor de aanpak van vogelgriep nog niet expliciet bij één partij zijn neergelegd. Dit leidt tot onnodige risico’s voor wilde vogels, pluimveebedrijven en de volksgezondheid.
