Jaarverslag 2020: Natuursuccessen
In 2020 werd tot ieders grote schrik een otter die eerder was gezien in het Naardermeer doodgereden op de A1. In 2017 was de otter na vijftig jaar afwezigheid teruggekeerd in het Naardermeer. Gelukkig werd nog geen twee weken na het dodelijke ongeval opnieuw een otter gezien. Door het toekennen van het Droomfonds project ‘Naardermeer als Otterparadijs’ door de Nationale Postcode Loterij kunnen we samen met de provincie Noord-Holland en het waterschap Amstel, Gooi en Vecht de komende jaren werken aan verdere verbetering en uitbreiding van het leefgebied van de otter.Ook maken we het gebied beter beleefbaar voor bezoekers.
Na dertig jaar afwezigheid werd in 2020 ook de zeldzame veenmosorchis teruggevonden bij het Naardermeer. Deze piepkleine geelgroene orchidee is een bedreigde soort die nog maar op enkele plaatsen in Nederland voorkomt. In 2018 heeft Natuurmonumenten samen met de provincie Noord-Holland natuurherstelmaatregelen uitgevoerd om het natuurlijke veenmosrietland in het Naardermeer te herstellen. Dat de orchidee twee jaar na de werkzaamheden opduikt, wijst erop dat de herstelmaatregelen succesvol zijn geweest. De natuur van Marker Wadden ontwikkelt zich razendsnel, blijkt uit een tussenrapportage van het Kennis- en Innovatieprogramma Marker Wadden (mei 2020). Rijkswaterstaat, Natuurmonumenten, Deltares en EcoShape onderzoeken meerdere jaren hoe het ecosysteem van Marker Wadden zich ontwikkelt. De beschikbaarheid van voedingsstoffen in het water is door de aanleg van Marker Wadden flink toegenomen. Hierdoor zijn er grote hoeveelheden insecten en ander klein leven zoals algen, watervlooien en vislarven gekomen. Zij zijn op hun beurt weer voer voor vogels en vissen. Nog meer goed nieuws vanaf Marker Wadden: er is een jonge lachstern geboren. Een unicum, want het laatste broedgeval in Nederland dateerde uit 1958. De lachstern is een zeldzame vogel en staat op de Rode Lijst van bedreigde diersoorten.
Al jaren proberen wetenschappers zeegras terug te krijgen in de Waddenzee. Dit jaar was er een echte doorbraak. In augustus was het zeegrasgebied bij Griend toegenomen tot 170 hectare. Met zo’n 100.000 planten is dit het grootste zeegrasveld in het Nederlandse Waddengebied. Groot zeegras kan (kust)erosie tegengaan en biedt beschutting voor veel diersoorten. Uitbreiding ervan kan de voedselketen van de Waddenzee robuuster maken. Sinds 2017 worden het herstel van zeegras in de Waddenzee onderzocht onder leiding van Natuurmonumenten, in samenwerking met de Rijksuniversiteit Groningen en The Fieldwork Company. Het project wordt gefinancierd door het Waddenfonds, met bijdragen van Rijkswaterstaat en het EU H2020-project MERCES.
Op verschillende plekken aan onze kust staan bouwprojecten op stapel die het landschap en de leefbaarheid van de bewoners aantasten. Acht natuurorganisaties hebben samen een brandbrief gestuurd naar minister Ollongren van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties om te vragen de eerder gemaakte afspraken uit het Kustpact te respecteren. Volgens de organisaties zijn nieuwe bouwplannen in strijd met de afspraken. Natuurmonumenten was één van de ondertekenaars. In 2020 speelde het plan om 315 villa’s aan de Brouwersdam te plaatsen. Deze zouden niet alleen natuurschade en een ingreep op het landschap betekenen, maar ook de plek van dagrecreanten innemen. Gelukkig heeft de gemeenteraad Schouwen Duiveland in november tegen het plan gestemd. Natuurmonumenten is erg blij met de uitspraak en hoopt dat het plan voor Brouwerseiland nu definitief van de baan is, zodat het open kustlandschap beschermd blijft voor de toekomst.
