Heidebeheer Grote Veld

Leefgebied voor bijzondere soorten

Al vele honderden jaren wordt de heide begraasd met schapen. Deze traditie zet de Belhamel voort. Het beheer van de heide is gericht op de ontwikkeling van biodiversiteit. Juist een gevarieerde heide met ruimte voor allerlei planten biedt goede leefomstandigheden voor loopkevers, dagvlinders, hagedissen en vogels.

Schaapskudde

De grazende schapen zorgen ervoor dat de heide open blijft en zaden zich verspreiden. Gras en opkomende bomen krijgen juist minder kans. Daarnaast trappen de schapen de moslaag open. In het open zand kunnen allerlei bloemen kiemen en warmen reptielen zich op. Wij zijn blij met de samenwerking met de Belhamel. Heide en schapen horen bij elkaar!

Bomen verwijderen

Om het unieke heidelandschap met de bijzondere natuurwaarden te behouden, halen we spontaan opgekomen berken en dennen weg. Ook maken wij op sommige plekken het bos wat opener, waardoor de heide weer kan groeien.

Open zand

Gezonde heide kenmerkt zich door een grote variatie aan planten. Hier komen veel verschillende (soms zeldzame) vlinder- en insectensoorten op af. Insecten hebben kleine stukjes open zand nodig om holletjes te graven en zich op te warmen. We plaggen af en toe om te voorkomen dat de bodem dichtgroeit met mos.

Kruidenrijke akkers

In het verleden lagen er op en rond de heide kleine akkertjes. Die gaan we weer terugbrengen. Deze kruiden- en bloemrijke akkers zijn een belangrijke nectarbron voor vlinders en bijen. Eerst komt er graan te staan en later boekweit (foto). Na enkele jaren akkeren ontstaat er een arme bodem, waar heide en kruiden goed kunnen kiemen.

Soorten van de heide

Maak kennis met de bewoners van de heide op het Grote Veld. 

Jeneverbes

Zeldzame soort conifeer. Deze typische heidestruik is ook hier en daar in het bos te vinden, nog vanuit de tijd dat het hele gebied voornamelijk uit heide bestond. Natuurlijke verjonging van de struik is in Nederland zeldzaam geworden maar gebeurt op het Grote Veld nog op sommige plekken; hiervoor is het belangrijk dat de struiken de ruimte hebben en er stuifzand is. Een jeneverbesstruik kan mannelijk of vrouwelijk zijn. Alleen de vrouwelijke struiken krijgen bessen.  

Nachtzwaluw

De nachtzwaluw is meester van de camouflage. Dat moet ook wel, want hij broedt op de grond. Je kan hem herkennen aan het ratelende geluid wat hij ’s nachts maakt. De nachtzwaluw jaagt in de schemering op de heide op nachtvlinders.

Heideblauwtje

Deze vlinder voedt zich met de nectar van voornamelijk heidestruiken en muizenoor en slaapt graag in een pol pijpenstrootje. Mieren zijn belangrijke beschermers van het heideblauwtje: de heideblauwtjesrups lokt mieren, die hem vervolgens meedragen naar hun nest en daar beschermen tegen vijanden. Zo kan de rups in het nest veilig verpoppen tot vlinder.

Levendbarende hagedis

De levendbarende hagedis heet zo, omdat de eieren in het moederdier al helemaal ontwikkelen en tijdens het afzetten (vrijwel) direct uitkomen. Deze soort is gebaat bij een gevarieerde heide, met zowel open plekken om in te kunnen zonnen als begroeiing voor schaduwplekjes.

Heidewespbij

De heidewespbij lijkt op een wesp maar is een bij, namelijk een zogenaamde ‘koekoeksbij’. Dit betekent dat deze parasiteert in de nesten van andere bijensoorten, zoals de heidezandbij. Vergrassing van de heide leidt tot een afname van geschikte nestlocaties voor de Heidezandbij en vormt zo een probleem voor beide soorten.

Boomleeuwerik

De boomleeuwerik hoor je vaak voor je hem ziet. Tijdens het zingen vliegt hij in grote kringen boven zijn territorium of zit hij in een boomtop. Heide en stuifzandvlaktes zijn het broedgebied van deze vogel, maar in de winter maakt hij graag gebruik van stoppelakkers.